Η Ελαιουργία του Μαντουκιού (ΑΕΒΕΚ) ξεκίνησε τη λειτουργία της το 1924 και συνέχισε την παρουσία της στην παραγωγική διαδικασία του νησιού για εξήντα ολόκληρα χρόνια παρά τις κατά καιρούς δυσκολίες.
Οι σχετικές βιβλιογραφικές αναφορές είναι σκόρπιες σε εφημερίδες και ανακοινώσεις συνεδρίων, αλλά μια καλή εικόνα σχηματίζουμε από τις μελέτες της Σταυρούλας Αργυρού «Η εξέλιξη της Βιομηχανίας Βιοτεχνίας στην Κέρκυρα» (Απόστροφος, Κέρκυρα, 2010) και της Περιβαλλοντικής Ομάδας του 1ου ΕΠΑΛ Κέρκυρας «Α.Ε.Β.Ε.Κ. Η Ελαιουργία και το Εργοστάσιο Γάλακτος» (Κέρκυρα, 2011, εκτός εμπορίου).
Δυστυχώς, όλα τα κείμενα αναφέρονται κατά κύριο λόγο σε θέματα κτιριακά, μηχανολογικά, οικονομικά και διοίκησης. Οι αναφορές στις συνθήκες δουλειάς των εργατών είναι ανύπαρκτες έως σπάνιες,. Γενικά (όπως έχουμε επισημάνει και παλιότερα) η τοπική βιβλιογραφία αναφέρεται την παρουσία και λειτουργία των βιομηχανικών μονάδων στα πλαίσια της λογικής «οι επιχειρηματίες της εποχής έφτιαξαν τα εργοστάσια για την Κέρκυρα» κάτι που στις μέρες μας έφτασε ως «Για την Κέρκυρά μας» ή «Μας πήραν ότι είχαμε» αποπροσανατολίζοντας από την πραγματικότητα «Μια επιχείρηση στήνεται με ένα και μοναδικό σκοπό: Το μέγιστο δυνατό κέρδος του επιχειρηματία».

1933: Χρονιά απεργιών και κινητοποιήσεων

Το 1933 βρίσκει τη χώρα σε μια δίνη απεργιών και κινητοποιήσεων στη σκιά του Ιδιώνυμου το οποίο (έργο του Βενιζέλου και του κερκυραίου Κ. Ζαβιτσιάνου) χρεώνεται με χιλιάδες συλλήψεις και εξορίες αγωνιστών.
Λίγους μήνες πριν (Σεπτέμβρης 1932) το «Ενιαίο Μέτωπο Εργατών-Αγροτών» έχει εκλέξει 10 βουλευτές. Το Δεκέμβρη του 1932, η 5η Ολομέλεια της Κ.Ε. του Κ.Κ.Ε. επισημαίνει ό,τι: «Βασικός κρίκος που θα επιτρέψει στο Κόμμα να μπει επικεφαλής των μαζών για αποφασιστικούς αγώνες παραμένει η προπαρασκευή, οργάνωση και καθοδήγηση των αγώνων των εργατών και όλων των εργαζομένων πάνω στη βάση του Ενιαίου Μετώπου απ΄ τα κάτω, ενάντια στην πιο ελάχιστη επίθεση του κεφαλαίου, ενάντια στα μέτρα πείνας και εξαθλίωσης».
Όλο το πρώτο εξάμηνο του 1933 η μία απεργία διαδέχεται την άλλη σε όλη τη χώρα, ενώ την 5η Μάρτη γίνονται εκλογές με πλειοψηφικό όπου το ΚΚΕ παίρνει περίπου 53000 ψήφους αλλά δεν εκλέγει βουλευτή.

Στην Ελαιουργία, 3 Ιούλη

Στην Ελαιουργία του Μαντουκιού εκείνη την εποχή δεν υπάρχει οργανωμένο κίνημα των εργατών. Έτσι, σημειώνεται σε ανταπόκριση του Ριζοσπάστη: «Πριν λίγο καιρό εξετάζοντας τα ζητήματά τους, είδαν ότι μόνη λύση για τη διεκδίκησή τους, είνε η οργάνωση. Πήραν τη πρωτοβουλία μερικοί συνειδητοί εργάτες και έκαναν καταστατικό που εγκρίθηκε απ’ το πρωτοδικείο και αμέσως έγινε συνέλευση των εργατών και βγήκε η οριστική διοίκηση του σωματείου. Επίσης έγινε συζήτηση για τα ζητήματά τους και αποφασίστηκε παμψηφεί να εκλεγεί 15μελής επιτροπή αγώνος που να υποβάλει τα αιτήματα των εργατών στη διεύθυνση ελαιουργίας Μανδουκιού και σε άρνηση για την ικανοποίηση να κατεβούν σε απεργία. Η απάντηση ήτανε αρνητική και έτσι το απόγευμα της 3/7 όλοι οι εργάτες και τεχνίτες κατέβηκαν σε απεργία περιφρουρώντας το εργοστάσιο».
Με την έναρξη της απεργίας εκλέχτηκαν τρεις 5μελείς απεργιακές επιτροπές, ώστε σε περίπτωση σύλληψης της μιάς να την αντικαθιστά η άλλη.

«Στο εργοστάσιο πήγε ένας συνειδητός εργάτης και τους τόνισε την ανάγκη να επιμείνουν στην απεργία μέχρι τη νίκη και όλοι οι συνειδητοί εργάτες της Κέρκυρας θάνε στο πλευρό τους. Η μόνη ενέργεια που κάνανε οι σοσιαλφασίστες του Εργατικού Κέντρου ήτανε να κουβαλήσουν τους εργάτες στην αστυνομία για να λύσει τις διαφορές τους».
Οι εργάτες είχαν πρωτοφανή ενθουσιασμό και δεν υπήρξε ούτε ένας απεργοσπάστης. Μοναδικό αξιοσημείωτο γεγονός ήταν το χτύπημα κατά λάθος ενός εργάτη ο οποίος μπήκε στο εργοστάσιο για άλλη δουλειά και θεωρήθηκε απεργοσπάστης.
«Οι παρασυρμένοι απ’ τους φασίστες εργάτες, που κλήθηκαν από τη διεύθυνση του εργοστασίου να πιάσουν δουλειά όχι μόνον δεν δέχτηκαν, αλλά δήλωσαν ότι θα τσακίσουν κάθε απεργοσπάστη».
Και συνεχίζει το δημοσίευμα:
«Γι’ αυτό και μεις συσταίνουμε στ’ αδέλφια Βασιλείου, να εγκαταλείψουν τους φασίστες και τους μοναρχικούς και να έλθουν μαζί με τους επαναστάτες εργάτες. Ας θυμηθούν τον αδελφό τους που σκοτώθηκε στη Μικρά Ασία για τα συμφέροντα των πλουσίων».

Δεκτά τα αιτήματα εργατών

«Χάρις στην επιμονή των εργατών η διεύθυνση του εργοστασίου υποχώρησε και έκανε δεχτά όλα τους τα αιτήματα. Δηλαδή 8 δρχ, αύξηση μεροκάματου, αναγνώριση της εργοστασιακής επιτροπής, του σωματείου, κατάπαυση της τρομοκρατίας και πρόσληψη των ανέργων. Χαρακτηριστικό είνε που οι κάτοικοι του Μανδουκιού τέθηκαν στο πλευρό των εργατών φωνάζοντας: “Κάτω οι δολοφόνοι που γεμίζουν τις κάσες τους χρυσάφι”.
Στη διάρκεια της απεργίας πέθανε η εργάτρια του εργοστασίου Ισλάνδα Σαλιών, 15 χρονών, φθισικιά. Δούλευε από μικρή και έπαιρνε 12 δρχ μεροκάματο.
Οι εργάτες μπήκανε όλοι στη δουλειά. Υπάρχει όμως πρόθεση απ’ τον εργοδότη να διώξει μερικούς απ’ τους πιο ζωηρούς εργάτες. Γι΄ αυτό όλοι οι εργάτες πρέπει να τους υποστηρίξουν Και να μη επιτρέψουν να διωχτούν.
Οι εργάτες απ’ την απεργία τους αυτή πρέπει να βγάλουν το συμπέρασμα ότι μόνο με τον αγώνα, με τη καθοδήγηση της Ενωτικής Γενικής Συνομοσπονδίας και του Κομμουνιστικού Κόμματος, μπορούν να κερδίσουν τα ζητήματά τους».

ΠΗΓΕΣ:
· Εξήντα χρόνια αγώνων και θυσιών. Χρονικό του ΚΚΕ, Τόμος Ι 1918-1945, Έκδοση της ΚΕ/ΚΚΕ, Αθήνα 1978
· Ριζοσπάστης, φ. 15-07-1933 (Ψηφιακή Συλλογή Εφημερίδων Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδας)
Γιώργος Ζούμπος
http://bibliokerkyra.blogspot.it/

όπως δημοσιεύτηκε στην εφημ. «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», 18-07-2012

 

* * *

Διαβάστε επίσης...