Από το Αρχείο του Μητροπολίτη Κερκύρας και Παξών ΜΕΘΟΔΙΟΥ ΚΟΝΤΟΣΤΑΝΟΥ

Οι σημειώσεις του Ημερολογίου του Μητροπολίτη Μεθοδίου

 –Την 28 Δεκεμβρίου 1943 επεσκέφθην τας τρώγλας των βομβοπυροπαθών Ισραηλιτών. Κατάστασις πενίας και εξαθλιώσεως φρικιαστική. Συνηντήθην εκεί μετά του Δημάρχου κ. Σπυρ. Κόλλα, του Δημομηχανικού κ. Λινάρδου, και του Αρχιρραβίνου. 

– 28 Μαρτίου 1944 . Ο καιρός είναι εις άκρον παγερός. Διεδόθη η φήμη ότι οι Γερμανοί συνεκέντρωσαν τους Ισραηλίτας της Πρεβέζης και τους απήγαγον. Γερμανικός πολιτισμός! (σελ. 379).
– 29 Μαρτίου 1944. Οι Γερμανοί απήτησαν από τους Ισραηλίτας 250 εκατομμύρια δραχμών!! Και τα περισυνέλεξαν, οι δυστυχείς, και τα έδωκαν, εννοείται εκτός των άλλων τα οποία έως τώρα έχουν δώσει. Επ’ ίσης τους έχουν υποχρεώσει και δίδουν έπιπλα, και μάλιστα πολυτελείας, είτε ιδικά των, όσοι έχουν, είτε αγοράζοντες από κοινού, και τα μεταφέρουν εις την έπαυλιν του Ιταλού κ. Μπιμπέλι. Πιθανώς από εκεί τα μεταφέρουν εις την Γερμανίαν, ίσως αεροπορικώς. (σελ. 383).
– 1 Μαΐου 1944. Την 11 π.μ. επήγα εις το Mon Repos προς συνάντησιν του Γερμανού Διοικητού κ. Jaeger. Με εδέχθη ευγενώς, και διερμηνεύοντος του κ. Ερνέστου Χάντερερ, μετά τας τυπικάς φιλοφρονήσεις, με ηρώτησε ποίος ο σκοπός της επισκέψεώς μου. Απήντησα ότι ο σκοπός της επισκέψεώς μου είναι αποκλειστικώς φιλανθρωπικός και ανθρωπιστικός, και ότι, διά τον εαυτόν μου δεν εσκόπευον να ζητήσω τίποτε. Με εκύτταξε κάπως παραδόξως, με βλέμμα ερωτηματικόν, και ηρώτησε σαν τι επιθυμώ. Επιθυμώ να εκφράσω παράκλησιν προς μετριασμόν των πιέσεων κατά των Ισραηλιτών, απεκρίθην.Μοί είπεν ότι ήτο γενικόν μέτρον και εκτέλεσις διαταγών.
Απήντησα ότι, ποίον μέτρον ελήφθη και εφηρμόσθη εν Γερμανία δεν γνωρίζω. Οι ενταύθα Ισραηλίται όμως είναι πολίται Έλληνες και αυτό μοί υπαγορεύει να ενδιαφερθώ υπέρ αυτών. Ουδένα κακοποίησαν, και δεν είναι ορθόν ουδέ δίκαιον να ληφθή δι’ αυτούς το μέτρον, το οποίον ελήφθη διά τους εν Γερμανία. Η πίεσίς των είναι απάνθρωπος, και ότι φημολογείται εκτόπισίς των. Παρακαλώ δε αυτόν, ως Βιενναίζον, του οποίου την ευγένειαν εγνώρισα, όπως, δι’ επεμβάσεώς του, παύση η κατάθλιψίς των και παρεμποδισθή η φημολογουμένη εκτόπισίς των.
Μοί υπεσχέθη ότι θα πράξη ό,τι εξαρτάται εξ αυτού. (σελ. 398).
– 9 Ιουνίου 1944 . Οι Ισραηλίται, συγκεντρωμένοι από της χθες εν τη πλατεία, καλούνται κατ’ οικογένειαν και εγκλείονται εις το Φρούριον. Αλλά θα αφεθώσι και εκεί; (σελ. 425).
– Από υπόμνημα, με ημερομηνία 10 Ιουνίου 1944 ,
«Προς την 5ην Ιεράν Σύνοδον της Εκκλησίας της Ελλάδος», μεταξύ άλλων ο Μητροπολιτης αναφέρει:
«Κατά δε την διαρρεύσασαν νύκτα της 9 προς την 10 ιδίου μηνός, ήτοι την παρελθούσαν, υπέστη η πόλις νέον βομβαρδισμόν, εβλήθη δε κυρίως η Εβραϊκή συνοικία. Πραγματικώς δε και αι δύο άνω νύκτες, ήσαν νύκτες κολάσεως. Η απόγνωσις του εξηθλιωμένου Λαού είναι αφάνταστος. Η ζωή έσβυσε, διατηρούσα μόνον μηδαμινάς αφανεστάτας ακτίνας, ανωφελείς προς την κατάστασιν, την ένδειαν και την πείναν».
Στο δε Ημερολόγιό του σημειώνει:
– 10 Ιουνίου 1944 . Κατά την παρελθούσα νύκτα ο Λαός ήτο εν αφαντάστω αναστατώσει, ένεκα επανειλημμένων συναγερμών, λόγω επιδρομής αεροπλάνων. Την 1 και 30΄ π.μ. έγινε βομβαρδισμός της πόλεως. Εβλήθη και πάλιν η Εβραϊκή συνοικία και έγιναν μεγάλαι καταστροφαί.
Οι Ισραηλίται ενεκλείσθησαν από της χθές εις το Φρούριον, εχωρίσθησαν δε υπό των Γερμανών οι άνδρες, από τας γυναίκας, τα δε παιδιά ετέθησαν και αυτά χωριστά! Μία επίτοκος εγέννησεν εντός του Φρουρίου. (σελ.427).
– 19 Σεπτεμβρίου 1944 . Την 5 μ.μ. μοί παρουσιάσθη περίπτωσις μυστικής χορηγήσεως άρτου και τροφίμων εις κρυπτομένην Ισραηλιτικήν οικογένειαν. Αψηφών πάντα κίνδυνον, απεφάσισα να εισηγηθώ τούτο. Ο κ. Σβάμπ (Επιτετραμμένος του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού), εις όν εισηγήθην το αίτημα, το απεδέχθη. Εάν το εμάνθανε το Γερμανικόν Φρουραρχείον, θα ετυφέκιζε και την οικογένειαν και εμέ.

Σκηνή από την απελευθέρωση της Κέρκυρας. Ο Ν. Ζέρβας, αριστερά ο Μεθόδιος, δεξιά ο μητροπολίτης Παραμυθιάς Δωρόθεος με στολή αντάρτη

Έγγραφα αποσταλέντα
από τον Μητροπολίτη Μεθόδιο

1. Εγκύκλιος προς τους κατοίκους της Κέρκυρας
Ιερά Μητρόπολις
Κερκύρας και Παξών

Να αναγνωσθή εις τον Ιερόν Ναόν

Εν Κερκύρα τη 2 Απριλίου 1943

Αριθ. Εγκυκλ. 6
Πρωτ. 560

Ο Μητροπολίτης Κερκύρας και Παξών

Πρός πάντας τους Χριστιανούς
και λοιπούς κατοίους της Κερκύρας,
ανεξαρτήτως Φυλής και Θρησκεύματος

 Αγαπητοί Αδελφοί μου Χριστιανοί, και λοιποί συνάνθρωποι,

Μετά μεγάλης λύπης διεπιστώσαμεν ότι μερικοί, τον Θεόν μη φοβούμενοι απετόλμησαν να πηγαίνουν την νύκτα εις το ανοικτόν σήμερον Εβραϊκόν Νεκροταφείον και κρημνίζοντες μνήματα διαρπάζουν τα τούβλα. Μάλιστα επληροφορήθημεν ότι κάποιος συνελήφθη με το κάρρο του φορτωμένον.
Αγαπητοί μου εν Χριστώ αδελφοί, και λοιποί συνάνθρωποι,
Η πληροφορία αυτή πολύ με ελύπησε. Τούτο να μη σας εκπλήττη. Δεν πρόκειται απλώς και ως έτυχε περί του Εβραϊκού Νεκροταφείου, αλλά περί σεβασμού των νεκρών. Είναι δε υποχρέωσις ιερά να σεβώμεθα τους νεκρούς, ανεξαρτήτως φυλής και θρησκεύματος. Επομένως δεν πρέπει να αποβλέπωμεν εις το εάν είναι Εβραίοι, Τούρκοι, Ειδολωλάτραι, κ.τ.λ., αρκεί ότι είναι νεκροί. Δεν πρέπει ως εκ τούτου να εξετάζωμεν εάν πρόκειται διά τάφους Ισραηλιτών, είναι τάφοι ανθρώπων, και έχομεν υποχρέωσιν να τους σεβασθώμεν. Αλλά και δεν πρέπει να προαγώμεθα από την σκέψιν, ότι το Εβραϊκόν Νεκροταφείον θα μεταφερθή, και ότι το περίφραγμά του εις πλείστον μέρος έχει καταστραφή. Τούτο είναι ζήτημα άλλο, το οποίον θα τακτοποιήσουν οι αρμόδιοι. Μάλιστα εφ’ όσον είναι κατε στραμμένον το περίφραγμά του, πρέπει να δείξωμεν περισσότερον σεβασμόν, και να μη γινώμεθα αφορμή λύπηςμε την ανευλάβειάν μας. Πρέπει να δειχθή ευλάβεια και προς τους τάφους, ώστε να μη κρημνίζωνται, και προς κάγκελα και τα τούβλα του περιφράγματος, ώστε να μη διαρπάζωνται. Και κάτι περισσότερον ακόμη να προσέχωμεν, αφού είναι το Νεκροταφείον αυτό ανοικτόν, να μη γίνεται καμμία βεβήλωσις εις αυτό, διότι όποια δήποτε βεβήλωσις Νεκροταφείου είναι ασέβεια προς τον Θεόν.
Τους τάφους των νεκρών τους εθεώρησαν ως ιερούς οι άνθρωποι όλων των αιώνων. Πολύ περισσότερον οφείλομεν να προσέξωμεν τούτο οι Χριστιανοί, και να μη επισύρωμεν εναντίον μας την οργήν του Θεού με την ασέβειάν μας.
Ακούσατέ με αγαπητοί μου αδελφοί Χριστιανοί.
Η δε χάρις και η ευλογία του Θεού έστω μετά πάντων υμών.

Ο Μητροπολίτης
Ο Κερκύρας και Παξών Μεθόδιος

2. Έγγραφο προς τον Νομάρχη Κέρκυρας
Ελληνική Πολιτεία
Ιερά Μητρόπολις
Κερκύρας και Παξών

Εν Κερκύρα τη 2 Ιουνίου 1944

Αριθ. Πρωτ. 1053

Προς
τον κ. Νομάρχην Κερκύρας
Ενταύθα

 Παρουσιάσθησαν εις ημάς οι Ισραηλίται.

1) Ηλίας Μουστάκης, πυροπαθής και βομβοπαθής απότου Σεπτεμβρίου 1943, του οποίου εφονεύθησαν τότετέσσαρα (4) άρρενα παιδιά.
2) Πινιχάς Βελλέλης του Ισαάκ, επίσης βομβοπαθής, του οποίου εφονεύθησαν εκ των βομβών, η σύζυγος και άλλα επτά (7) άτομα της οικογενείας του.

Προς τούτοις οι
3) Μάρκος Βιτάλης
4) Πινιχάς Βελλέλης του Χαΐμ
5) Νασσώ Όσμος
6) Νασσώ Ναξών
7) Ηλίας Βελλέλης του Σαμουήλ
Άπαντες ούτοι, εγγεγραμμένοι όντες, εις τον Σύλλογον Κομιστών, απεκλείσθησαν εκ της εργασίας, της υπό του Συλλόγου τούτου παρεχομένης, υπό του Προέδρου του Σωματείου Σπυρίδωνος Δεσύλλα ή Τσούκλου, και μάλιστα εκ 52 εργατών απεκλείσθησαν μόνον επτά (7) ούτοι, αποκοπείσης από αυτούς πάσης παροχής εργασίας.
Φρονούμεν ότι το τοιούτον είναι μεγάλο αδίκημα, προσγινόμενον εις Έλληνας Πολίτας παρ’ Έλληνος Πολίτου, οι δε αδικούμενοι Έλληνες Πολίται ζώντες και αυτοί την ζωήν της δυστυχίας και της δοκιμασίας, ίσως υπέρ πάντα άλλον, δεν πρέπει να στερώνται των δικαιωμάτων και αυτής της εργασίας, τα οποία παρέχει εις αυτούς η Ελληνική Πατρίς, και ο ανθρωπισμός.
Διαμαρτυρόμενοι διά την προσγινομένην εις αυτούς αδικίαν, κατ’ εκμετάλλευσιν των ατυχιών και δοκιμασιών των, παρακαλούμεν Υμάς όπως, ευαρεστούμενος, υπερασπίσητε αυτούς, και αναλογιζόμενος ότι ως άνθρωποι έχουν δικαιώματα αυτοί τε και αι οκογένειαί των εις την
ζωήν, ενεργήσητε δεόντως ή και διατάξητε ίνα ο ως άνω κ. Πρόεδρος του Σωματείου των παρέχη και εις αυτούς εξ ίσου ως και προς τα άλλα μέρη εργασίαν, ως έχει υπο χρέωσιν εκ των Ελληνικών Νόμων, τους οποίους οφείλει να σεβασθή.

Ο Μητροπολίτης
Ο Κερκύρας και Παξών Μεθόδιος

πηγή: «ΧΡΟΝΙΚΑ», ¨Εκδοση Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου Ελλάδας, αρ.τεύχους 202, Μάρτιος/Απρίλιος 2006

* * *

Διαβάστε επίσης...