«.. Όλη η αγροτιά του νησιού μας βρίσκεται σε διωγμό…»

Σε πρόσφατο σημείωμά μας ασχοληθήκαμε με τους γεωργικούς συνεταιρισμούς στο νησί μας μετά το 1921 και με το σκάνδαλο της κατάχρησης το οποίο έμεινε γνωστό ως «Σκιαδικά» και συντάραξε την κερκυραϊκή ύπαιθρο προκαλώντας ανυπολόγιστη οικονομική ζημία.

Θυμίζουμε ότι μέχρι τα τέλη του 1925 η μία από τις γεωργικές ενώσεις, η  «Κεντρική Τράπεζα», υπό τη διοίκηση του Σπύρου Σκιαδά λαμβάνει από την Εθνική Τράπεζα δάνεια ύψους 40 εκατομμυρίων δραχμών και μόνο μέρος από αυτά καταλήγει στους αγρότες. Ο Σκιαδάς, μέσω ενός τραπεζικού μηχανισμού που έχει οργανώσει ο ίδιος, διοχετεύει μεγάλο μέρος των δανείων στην Ιταλία. Η αποκάλυψη της κατάχρησης προκαλεί την αναχώρηση του ίδιου στο εξωτερικό. Συλλαμβάνεται λίγους μήνες αργότερα στη Βιέννη και δικάζεται το Μάρτη του 1928 στο πενταμελές εφετείο της Κέρκυρας μαζί με άλλους συνυπεύθυνους του σκανδάλου. Τιμωρείται με δεκαεφτά χρόνια φυλάκιση, αλλά έχει ήδη δημιουργήσει στην κερκυραϊκή ύπαιθρο μια απίστευτη κατάσταση.

 Η «Εθνική» απαιτεί τα δανεικά

 Κύρια δανείστρια των Συνεταιρισμών είναι η Εθνική Τράπεζα, η οποία και απαιτεί τα οφειλόμενα δεσμεύοντας τα περιουσιακά στοιχεία της Ένωσης.  Η νίκη των βενιζελικών το 1928 και η εκλογή του Ζαβιτσιάνου δίνει σαφή λύση υπέρ της Εθνικής και κατά των αγροτών οι οποίοι ελάχιστα είχαν επωφεληθεί από τα δάνεια  που είχαν δοθεί στην Ένωση και μεγάλο μέρος των οποίων είχε γίνει αντικείμενο κατάχρησης. Η λύση είναι η δημιουργία του  «Αυτόνομου Οργανισμού Αγροτικής Πίστης» (Α.Ο.Α.Π.), ο οποίος αναγνωρίζει και δεσμεύεται να εξοφλήσει τα χρέη Ένωσης-Σκιαδά προς την Εθνική και ταυτόχρονα παίρνει νέα δάνεια.

Η κατάσταση στην ύπαιθρο πάει από το κακό στο χειρότερο και στις εκλογές του 1932 στα χωριά επικρατεί το σύνθημα «Φωτιά στον Αυτόνομο».

Το καλοκαίρι του 1935 τα χρέη των κερκυραίων αγροτών ανέρχονται στο ιλιγγιώδες ποσό των 200 εκατομμυρίων Από αυτά τα 39 υπάγονται στην περιφέρεια του Ειρηνοδικείου Κερκύρας και 150 στις άλλες τέσσερις περιφέρειες. Άλλα 35 εκατομμύρια έχουν δοθεί ως δάνεια στους αγρότες από την Εθνική μέσω του Α.Ο.Α.Π. μετά τα γεγονότα με την κατάχρηση Σκιαδά.

 Απόγνωση και συλλήψεις

 Ήδη στα 1929 δημιουργείται η Αγροτική Τράπεζα η οποία σύντομα απορροφά τον Α.Ο.Α.Π. Η Αγροτική ιδρύεται ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός κοινωφελούς χαρακτήρα με κύριο σκοπό «την αποκλειστική χρηματοδότηση με ευνοϊκούς όρους του αγροτικού τομέα και την ενίσχυση της αγροτικής ανάπτυξης».

Η κατάσταση όμως στην Κέρκυρα απαιτεί … άλλες τακτικές. Τα χρέη που δημιούργησε το σκάνδαλο Σκιαδά και η διαχείρισή τους από τον «Αυτόνομο» καταλήγουν από τα τέλη Μάρτη του 1936 σε προσωποκρατήσεις αγροτών με ενέργειες της Αγροτικής Τράπεζας.

Παρά την αρχική υπόσχεση ότι τα χρέη θα εισπραχθούν ανάλογα με την παραγωγή του κάθε οφειλέτη, το υποκατάστημα της Κέρκυρας αναγκάζει τους αγρότες να υπογράφουν εγγυητικά που τους εκθέτουν σε κομματικούς και οικονομικούς εκβιασμούς. Η κατάσταση γίνεται απελπιστική καθώς η χρονιά είναι άσοδη από λάδι, ενώ τα κρασιά της περασμένης χρονιάς μένουν απούλητα.

Σε όλα τα χωριά της κερκυραϊκής υπαίθρου εμφανίζεται καθημερινά το αυτοκίνητο «μπόγιας» με κλητήρες, αστυνομικούς και αγροφύλακες οι οποίοι ενεργούν συλλήψεις μεταφέροντας στη συνέχεια στη χώρα τους οφειλέτες.

Η σχετική ανταπόκριση του Ριζοσπάστη στις 12 Απρίλη είναι πολύ εύγλωττη:

«Αυτό είναι το έργο του Αυτόνομου Οργανισμού Αγροτικής Πίστης, που χρόνια τώρα έχει καταληστέψει τους αγρότες και τώρα συνεχιστής της δουλειάς αυτής είνε ο μεγαλύτερος τσιφλικάς και τοκογλύφος της Αγροτιάς, η Αγροτική Τράπεζα.

Ο Αυτόνομος Οργανισμός είναι έργο του Ζαβιτσιάνου και ο επί κοσμογονίας υπουργός της Γεωργίας και συναρχηγός Κόντες Θεοτόκης τον συγχώνευσε μέσα στην Αγροτική».

ΠΗΓΕΣ:

Εφημερίδα Ριζοσπάστης, φ. 26 Ιούλη 1935 και 7 και 12 Απρίλη 1936 

Γιώργος Ζούμπος
http://bibliokerkyra.blogspot.it/

όπως δημοσιεύτηκε στην εφημ. «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», 04-04-2010

 

* * *

Διαβάστε επίσης...