Όταν ξέσπασε ο Γαλλο-αυστριακός πόλεμος, το 1796, η βόρεια Ιταλία μετατράπηκε σε πεδίο μαχών. Μπροστά στις νικηφόρες προελάσεις των στρατευμάτων του Ναπολέοντα, η Βενετία άρχισε να κλωνίζεται. Μάλιστα μετά την συνομολόγηση της Συνθήκης ειρήνης στο Λεόμπεν μεταξύ των εμπολέμων, ο Δόγης Λουδοβίκος Μανίν αναγκάσθηκε να παραιτηθεί και το “Μέγα Συμβούλιο”, που είχε συγκληθεί από τον ίδιο, με ψήφισμά του στις 12 Μαΐου του 1797 αποφάσισε την αυτο-κατάργηση της “Γαληνοτάτης Δημοκρατίας” και τη δημιουργία ενός προσωρινού “Δημαρχείου” υπό την προστασία των Γαλλικών στρατευμάτων, (μια συγκαλυμμένης μορφής υποταγή). Αυτό όμως δεν εμπόδισε τελικά τα γαλλικά στρατεύματα με το πρόσχημα της αναταραχής στην Ιστρία να εισέλθουν και να καταλάβουν την Βενετία σε τέσσερις ημέρες.

  Κάτω από αυτές τις συνθήκες ο Ναπολέων συνέχισε την προέλασή του στις ενετικές κτήσεις στέλνοντας τον στρατηγό του Ζεντιγύ με 1500 Γάλλους και 600 Ενετούς να καταλάβει τα Επτάνησα. Μάλιστα το ενδιαφέρον του για την κατάληψη (και όχι βεβαίως την αυτοδιάθεση) διαφαίνεται χαρακτηριστικά από μία επιστολή του προς τον Ζεντιγύ:

“Θα καταβάλετε κάθε προσπάθεια να κερδίσετε την συμπάθεια των εκεί κατοίκων αφού θα πρέπει να τους κυβερνήσετε… Εάν οι κάτοικοι εκεί εκδηλώσουν διάθεση για ανεξαρτησία, θωπεύσατε την επιθυμία τους”.

Έτσι ,στις 26 Ιουνίου φάνηκε στο βόρειο στενό μεικτός γαλλοβενετσιάνικος στόλος,που έφερε το σήμα του Γενικού Προβλεπτή της Ανατολής ,και που χαιρετίστηκε με κανονιοβολισμούς απο το πυροβολαρχείο της Κασσιώπης .

Στις 29 Ιουνίου του 1797 τα γαλλικά στρατεύματα του Antoine Bonavita Gentili αποβιβάζονται στην αποβάθρα του Αγ. Νικολάου (επίσημο λιμάνι της πόλεως εκείνο τον καιρό). Στην αποβάθρα του λιμένα είχε συγκεντρωθεί ένα έξαλλο από ενθουσιασμό πλήθος.

Μαζί με τον λαό,στο λιμάνι κατέβηκε και ο Γενικός Προνοητής Carlo Aurelio Widman με το επιτελείο του ,ο οποίος παρέδωσε τα φρούρια της πόλης στον Γάλλο στρατηγό.Επίσης ήταν παρόντες οι σύνδικοι της πόλης, ο Ορθόδοξος Πρωτοπαπάς , ο Λατίνος αρχιεπίσκοπος και οι σύνδικοι της Εβραικής κοινότητας.

Ο γέρος πρωτοπαπάς Χαλκιόπουλος Μάντζαρος, ως εκπρόσωπος των Επτανησίων, υποδέχθηκε τον στρατηγό προσφέροντάς του ένα αντίτυπο της “Οδύσσειας” του Ομήρου λέγοντας:

“Στρατηγέ και Γάλλοι (αξιωματικοί) εις την νήσον ταύτην θέλετε συναντήση λαόν μάλλον αμαθή ως προς τας επιστήμας και τας τέχνας, αι οποίαι εις άλλα έθνη ανθούσιν, μή περιφρονήσετε όμως τούτον.
Διδαχθήτε να τον εκτιμήσετε αναγιγνώσκοντες το βιβλίον τούτο”.

Αμέσως μετά ο Ζεντιγί εξέδωσε διάταγμα με το οποίο προσδιόριζε ότι σκόπευε να εγκαθιδρύσει καθεστώς παρόμοιο με της Γαλλίας πλην όμως όλοι οι κάτοικοι θα πρέπει προηγουμένως να επιδείξουν υπακοή και τη διατήρηση της τάξης. Και ενώ τα κανόνια των φρουρίων έριχναν χαιρετιστήριους κανονιοβολισμούς και οι καμπάνες σήμαιναν χαρμόσυνα, άρχισε η αποβίβαση του στρατού , τον οποίο ο λαός συνόδευσε με ζητοκραυγές μέχρι το φρούριο .

Στις 5 Ιουλίου 1797 φυτεύτηκε συμβολικά στην κάτω Πλατεία (όπως ανάλογα και στα υπόλοιπα επτάνησα) το “δένδρο της ελευθερίας”. Το δέντρο αυτό ήταν ένας μικρός πλάτανος, στολισμένος με τρείς κορδέλλες.

Ύστερα απο τρεις μέρες , σε άλλη εκδήλωση και ύστερα απο παράκληση του λαού και ειδικά των χωρικών, καηκε η Χρυσή Βίβλος, το libro d’oro ,οι περγαμηνές των προνομίων και τα οικόσημα/εμβλήματα της Βενετοκρατίας. Ο λαός, με επικεφαλής τους νόθους των ευγενών ,γύριζε παντού και κατέστρεφε λιοντάρια και σύμβολα.Οι ευγενείς βέβαια δεν εννοούσαν να υποκύψουν στην νέα τάξη πραγμάτων και ένα βράδυ άγνωστοι πήγαν και ξερίζωσαν το δέντρο της ελευθερίας. Το Δημαρχείο επικύρηξε αυτόν που το έκανε με 500 τάληρα ενώ παράλληλα οι παπάδες διάβασαν και αφορισμό του ενόχου.

Μια άλλη προσπάθεια αντιπερασπισμού εκ μέρους των ευγενών έλαβε χώρα όταν, κεντρίζοντας τον θρησκευτικό φανατισμό, έστρεψαν τα πλήθη κατά των Εβραίων ,επειδή οι τελευταίοι είχαν πάρει μέρος για πρώτη φορά σε μία λαική αντιπροσωπεία. Μανιασμένοι διαδηλωτές ήταν έτοιμοι να εισβάλουν στην Εβραική και οι κάτοικοι της ζήτησαν προστασία στο φρούριο. Χρειάστηκε η προσωπική παρέμβαση του Γεντιλί με στρατιωτικά μέσα για να κοπαστεί η αναταραχ , να τιμωρήσει τους υπεύθυνους και να τονίσει την απο κεί και πέρα συμμετοχή των Εβραίων Κερκυραίων στα κοινά του τόπου και στα ζητήματα διαχείρησης του.

Η νέα αυτή τάξη πραγμάτων γιορτάζονταν σ΄ όλα τα Επτάνησα με συνεχείς διοργανώσεις κοινών συμποσίων στα οποία οι Επτανήσιοι τραγουδούσαν την “Μασσαλιώτιδα” και το επαναστατικό γαλλικό τραγούδι, την “Καρμανιόλα”, με ελληνικούς στίχους. Πολλοί και σπουδαίοι τότε επτανήσιοι ποιητές αφιέρωναν σειρές ποιημάτων στους Γάλλους κατακτητές, στον Ναπολέοντα, τον στρατηγό Ζεντιγύ και στην “ένδοξη Γαλλία”, μεταξύ των οποίων ήταν ο Θωμάς Δανελάκης, ο Μαρτέλαος καθώς επίσης (αργότερα όμως) και οι Ανδρέας Κάλβος και Διονύσιος Σολωμός.

Δείγμα τέτοιων ποιημάτων είναι οι ακόλουθοι στίχοι του Μαρτελάου από τον “Ύμνο προς τη Γαλλία” (στίχοι 1 και 3) για τον Βοναπάρτη (στίχος 28) και τον στρατηγό Γεντίλλη όπως τον αναφέρει (στίχος 33):

 

Όθεν είσθε των Ελλήνων 
Παλαιά ανδρειωμένα 
Κόκκαλα εσκορπισμένα 
Λάβετε τώρα πνοήν

………………….

Η ξακουστή Γαλλία 
δεν βαστά την τυραννίαν 
μα με αιματοχυσίαν 
αποκτά ελευθερίαν

………………….

Ήρωας ο Βοναπάρτης 
την Ελλάδα ν΄ αναστήσει 
και χωρίς ν΄ αργοπορήσει
πέμπει ένα στρατηγό

…………………..

Τ΄ αρετές σου ω Γεντίλλη
τα νησιά θε να υμνήσουν
πανταχού θέλει τιμήσουν 
με περίφημες ωδές.

 

Επίσης στην Κέρκυρα έχουμε και ένα δημώδες άσμα :

 Κέρκυρα στρέψε τώρα          Torni Corcyra bella

Στην γενεθλιακή σου λάμψη.     Al tuo natio splendore

Η δόξα ας εξαστράψει     Torni all’antico ardore

Αρχαίας σου εποχής           Della primiera età

Τώρα ελευθέρα είσαι .       Libera al fin tu sei

Η ελευθεριά σου θάλλει.       Libera al fin tu vuoi

Ζήτωσαν οι ήρωες Γάλλοι !          Viva i francesi eroi

Ζήτω η ελευθεριά!                          Viva la libertà ! 

* * *

Διαβάστε επίσης...