Μια άλλη άποψη για την καθιέρωση του Εθνικού Ύμνου

«…Ο ποιητής βροντοφωνάζει πως την ελευθεριά δεν τη ζητιανεύουν, ούτε την παίρνουν χάρισμα…»

Ο «Ύμνος στην Ελευθερία» γράφτηκε από το Σολωμό και μελοποιήθηκε από το Μάντζαρο στα χρόνια της Αγγλοκρατίας. Η καθιέρωση των δύο πρώτων στροφών ως «Εθνικού Ύμνου» έγινε λίγους μήνες μετά την Ένωση.

Χρόνια αργότερα, το Μάρτη του 1936 και ενώ η χώρα βρίσκεται υπό την επίδραση της οικονομικής κρίσης του 1929, η εφαρμογή του βενιζελικού «Ιδιώνυμου» νομιμοποιεί τις διώξεις των δημοκρατικών πολιτών και μόλις πέντε μήνες μένουν ως την 4^η Αυγούστου, ο Γιάννης Ζεύγος δημοσιεύει στο «Ριζοσπάστη» στις 21 του μήνα ένα κείμενο με τίτλο «Η ολοκληρωτική παραποίηση της δημιουργίας του Σολωμού». Αφορμή, μια έκδοση των Απάντων του ποιητή από τον φιλόλογο Νικόλαο Τωμαδάκη (1907-1993) ο οποίος την προηγούμενη χρονιά είχε εκπονήσει τη διδακτορική του διατριβή στη , Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα «Εκδόσεις και χειρόγραφα του ποιητού Διονυσίου Σολωμού».

Η πρώτη δημοσίευση του «Ύμνου» στο Λονδίνο το 1873 (Αρχείο Αναγνωστικής Εταιρίας Κέρκυρας)

 Ο συντάκτης του άρθρου

 Ο Γιάννης Ζεύγος γεννήθηκε το 1897 στο χωριό Δόριζα της Αρκαδίας από φτωχή αγροτική οικογένεια. Τα πρώτα νεανικά του χρόνια δούλεψε σαν δάσκαλος στην αρκαδική ύπαιθρο και στα 1918 εντάχθηκε στο Σ.Ε.ΚΕ., ενώ συνελήφθη και  βασανίστηκε για την αντιμιλιταριστική του δράση στη Μικρά Ασία.

Αργότερα εργάστηκε σαν δάσκαλος στη Μακεδονία, όπου είχε  πλούσια κομματική του δράση.

Ο Ζέυγος συνέβαλε ουσιαστικά στις θεωρητικές επεξεργασίες του ΚΚΕ και ήταν υπεύθυνος της ΚΟΜΕΠ, ενώ είχε σημαντική συμβολή στη διαμόρφωση θέσεων της 6ης Ολομέλειας του 1934, όπου έγινε η πρώτη απόπειρα του ΚΚΕ να “αναγνώσει” συνολικά την ελληνική κοινωνία και να καθοριστεί ο χαρακτήρας της επανάστασης.

Το 1935 εκλέχτηκε  στην Κεντρική Επιτροπή όπου και παρέμεινε ως μέλος μέχρι τη δολοφονία του από παρακρατικούς στις 20 Μάρτη 1947 στη Θεσσαλονίκη.

Το άρθρο του για το Σολωμό δημοσιεύεται με την προσθήκη υποτίτλων για διευκόλυνση του αναγνώστη.

 «Η ολοκληρωτική παραποίηση της δημιουργίας του Σολωμού»

 Τον τελευταίο καιρό ξεσηκώθηκε ξανά θόρυβος γύρω από τον εθνικό ποιητή, το Σολωμό. Μια καινούργια έκδοση των «Απάντων» του, που την ετοιμάζει κάποιος Τωμαδάκης, μ’ εντολή της Ακαδημίας, έδωσε αφορμή να ξεσπάσει αυτός ο θόρυβος. Και πλήθος λογοτέχνες και διανοούμενοι ξεσηκώθηκαν γιατί, όπως ισχυρίζονται, η έκδοση που ετοιμάζεται, αποτελεί πραγματική βεβήλωση για το μεγάλο ποιητή.  Δεν υπάρχει βέβαια καμμιά αμφιβολία πως μια και είνε ανακατωμένη η Ακαδημία δεν μπορεί να γίνεται λόγος για σωστή έκδοση των «Απάντων» του Σολωμού. Ωστόσο το κακό που ξέσπασε  στο κεφάλι του φτωχού Τωμαδάκη σα νάνε υπερβολικό. Γιατί οι κατήγοροί του στο κάτω κάτω δεν του καταλογίζουν άλλο παρά το ότι παραποιεί, πλαστογραφεί και παραλείπει ωρισμένους στίχους και λέξεις απ’ το έργο του ποιητή. Σφάλμα βέβαια μεγάλο, ασυγχώρητο, αδικαιολόγητο, σωστή βεβήλωση.

Μα μήπως είνε η πρώτη φορά που διαστρεβλώνεται και παραποιείται ο Σολωμός;  Ίσα-ίσα, η τωρινή διαστρέβλωση όσο μεγάλη και νάνε, πάντα είναι κάτι ασήμαντο σχετικά με την ολοκληρωτική παραποίηση που  έχει πάθει το όλο έργο του Σολωμού εδώ και εκατό σχεδόν χρόνια.

Η αστική διανόηση με ολόκληρους τόμους πώχει γράψει για το Σολωμό και η επίσημη αστικοτσιφλικάδικη κοινωνία με την επιστήμη της με τα σχολεία της, με τον τύπο της, δεν κάνουν άλλο παρά να διαστρέφουν, να παραποιούν, να πλαστογραφούν το νόημα και το βαρυσήμαντο χαρακτήρα του ποιητικού έργου του Σολωμού.

 «Η πιο μεγάλη βεβήλωση»

 Ο «Ύμνος προς την Ελευθερία» αποτελεί την ουσία της ποιητικής δημιουργίας του μεγάλου ποιητή. Και η αστικοτσιφλικάδικη Ελλάδα χρησιμοποιεί αυτό το μεγαλόπνοο ποιήμα για εθνικό της ύμνο. Αυτό και μόνο το γεγονός αποτελεί την πιο μεγάλη βεβήλωση, την πιο τρανή ασέβεια στο έργο του Σολωμού. Ας εξηγήσουμε κάπως το ζήτημα.

Οι κυρίαρχες, οι εκμεταλλεύτριες  τάξεις έχουν συνήθως  ύμνους που εκφράζουν τον αληθινό τους χαραχτήρα, που συμβολίζουν τις εκμεταλλευτικές τους τάσεις, έστω και σε κάπως εξιδανικευμένη μορφή. Το «Ο Θεός σώζοι τον βασιλέα» και «κυβέρνα Βρεττανία τα κύματα» εκφράζουν το καθένα χωριστά και τα δύο μαζί τον συντηρητικό, τον αντιδραστικό μα και τον αρπαχτικό, το ληστρικό χαραχτήρα του εγγλέζικου ιμπεριαλισμού, που κρατεί στη σκλαβιά και λυμαίνεται σχεδόν ολόκληρο τον κόσμο.

Το «η Γερμανία  πάνω απ’ όλους» διατυπώνει το χτηνώδικο σωβινισμό του  πρωσσικού μιλιταρισμού, που τον ανάπτυξε ως τον παραλογισμό ο χιτλερικός φασισμός με τις θεωρίες του για την ανώτερη φυλή των Αρείων και λοιπούς εξωφρενισμούς.

 «Την ελευθεριά δεν τη ζητιανεύουν»

 Μα ο Σολωμός υμνολογεί την ελευθεριά. Οι φλογεροί στίχοι του σαν πυρφόρα αστροπελέκια τινάζονται ενάντια στη σκλαβιά και στους τύραννους. «Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή, σε γνωρίζω από την όψη , που με βιά μετράει τη γη», έτσι αρχίζει ο «ύμνος προς την ελευθερία». Ο ποιητής γνωρίζει την ελευθερία απ’ την τρομερή κόψη του σπαθιού. Όπου τρομερά χέρια αντρειωμένα και καρδιές άτρομες ανεμίζουν το σπαθί ενάντια στους τυράννους, εκεί ο ποιητής αναμετράει την ελευθερία που με βιά μετρά ει όλη τη γη. Ο ποιητής βροντοφωνάζει πως την ελευθεριά δεν τη ζητιανεύουν, ούτε την παίρνουν χάρισμα. Χαιρετίζει την  ελευθεριά που βγαίνει από θυσίες: «απ’ τα κόκκαλα βγαλμένη  – των Ελλήνων τα ιερά –  και σαν πρώτα αντρειωμένη – χαίρε , ω, χαίρε ελευθεριά».

Σαλπίζει μεγαλόστομα πως η ελευθεριά βγαίνει από αγώνες τρανούς, που απαιτούν θυσίες και ηρωισμούς. Αυτές οι δύο πρώτες στροφές περικλείνουν σε ποιητική μορφή όλη την ουσία, όλο το νόημα της ιστορικής νομοτέλειας. Ο Μαρξ είπε κάποτε πως η επανάσταση είνε η ατμομηχανή της ιστορίας. Κι’ ο Σολωμός που σ’ άλλα του ποιήματα είνε ιδεαλιστής, όμως εδώ συνεπαρμένος απ’ τον αντίλαλο των καρυοφυλλιών, που απόμακρος έφτανε στη Ζάκυνθο, αναφωνεί στον ύμνο πως η πρόοδο, η ελευθεριά  καταχτιόνται με τη βία, εξαγοράζονται με εκατόμβες.

 «Τον κρατούν στην φτώχεια, στην αμορφωσιά, στην εξαθλίωση»

 Τώρα τι κοινό έχει η ελληνική πλουτοκρατία με το μεγαλόστομο του Σολωμού ύμνο; Στα 1821 τον αγώνα για τη λευτεριά τον κίνησαν και σήκωσαν τις θυσίες του οι λαϊκές μάζες. Οι Έλληνες αστοί και κοτζαμπάσηδες πήραν από τα χέρια τους την υπόθεση της ελευθεριάς και την ανάθεσαν στα επίβουλα χέρια των τυράννων, της ιερής συμμαχίας, ενώ ο ποιητής καταφέρεται ενάντια  «στους βασιληάδες –  που έχουν ένωση ιερή».

Οι Έλληνες αστοτσιφλικάδες δουλόπρεποι στους ξένους δυνάστες, τυραννικοί απέναντι στον ελληνικό λαό, έπνιξαν την ελευθεριά που βγήκε στα 1821 απ’ τα κόκκαλά του. Στην εσωτερική και εξωτερική τους πολιτική ενσαρκώνουν την τυραννία που ενάντιά της εξεγέρθηκε ο ποιητής. Σαν τύραννοι πιέζουν τις δημιουργικές ικανότητες του λαού και τον κρατούν στη φτώχεια, στην αμορφωσιά,

στην εξαθλίωση. Ρόλο τυράννου έπαιξαν εκστρατεύοντας στην Ουκρανία, για να πνίξουν την επανάσταση των Ρώσσων εργατών, που έσπαζαν τις αλυσσίδες τους. Ρόλο τυράννου έπαιξαν περνώντας στη Μικρασία για να υποδουλώσουν τους ξένους πληθυσμούς και για να εξανδραποδίσουν τους ελληνικούς.

 «Μεγαλύτερος σαρκασμός δεν μπορεί να γίνει»

 Και σήμερα; Μεγαλύτερος σαρκασμός δεν μπορεί να γίνει ενάντια στο Σολωμό, από το να χρησιμοποιούν οι Έλληνες πλουτοκράτες τον «ύμνο στην ελευθεριά» εθνικό τους ύμνο και τις λίγες ελευθερίες  που μένουν απ’ την κληρονομιά του 1821 στον ελληνικό λαό να ζητάν να τις αφαιρέσουν………………………..

 Ο Σολωμός στις θυελλώδικες στροφές του εξύμνησε τον ηρωικό αγώνα που διεξήγαγε το εργαζόμενο έθνος επιζητώντας «ή τη νίκη ή τη θανή». Απεικόνισε τη φριχτή του πάλη με τον τύραννο με ασύγκριτες σε έξαρση και παραστατικότητα στροφές. « Ακούω κούφια τα τουφέκια – ακούω σμίξιμο σπαθιών –  ακούω ξύλα ακούω πελέκια, ακούω τρίξιμο δοντιών».

Ποιος δε νοιώθει πως ο ύμνος αυτός αναπαρασταίνει το μεγάλο λαϊκό αγώνα για τη λευτεριά, τον αγώνα που ωριμάζει και αναπτύσσεται σε ασύγκριτα πιο μεγάλες, πιο γιγάντιες, πιο επικές διαστάσεις.  Ωστόσο η πλουτοκρατική  ολιγαρχία όπως κλέβει τον ιδρώτα του ελληνικού λαού, όπως κλέβει και σφετερίζεται τις ένδοξες επαναστατικές του παραδόσεις, έτσι κλέβει και σφετερίζεται και την πνευματική δημιουργία που παρήγαγαν τα καλύτερα πνεύματα του ελληνικού λαού.

Ένα από τα πιο καλά πνευματικά δημιουργήματα του έθνους είνε ο «ύμνος στην Ελευθερία» του Σολωμού. Και τραγική ειρωνεία για το Σολωμό και εγκληματική βεβήλωση για το έργο του είνε πως το χρησιμοποιεί η ελληνική πλουτοκρατία  για να κρύψει το βαθειά ανελεύθερο χαρακτήρα της, την τυραννική της φύση και να εξυπηρετήσει την αντεθνική, την τυραννική της πολιτική.

Γιώργος Ζούμπος
http://bibliokerkyra.blogspot.it/

όπως δημοσιεύτηκε στην εφημ. «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», 21-05-2011

* * *