Παρουσιάστηκε την Παρασκευή 23 Νοέμβρη στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ιονίου Πανεπιστημίου το βιβλίο του Σταμάτη Χονδρογιάννη «Byzantium in the world/ Artistic, Cultural & Ideological Legacy/ from the 19th to the 21st century».

Προσεγγίζοντας το Βυζαντινό Κόσμο

Το βιβλίο του Σταμάτη Χονδρογιάννη αντιπροσωπεύει μια πρωτότυπη μέθοδο προσέγγισης του Βυζαντινού Κόσμου και της Κληρονομιάς του μέσω της καλλιτεχνικής, πολιτιστικής και ιδεολογικής παρακαταθήκης  και διαχείρισής του κατά τους τελευταίους δύο αιώνες. Για πρώτη φορά, η ιδεολογική αντιμετώπιση του Βυζαντίου – από την πτώση της Κωνσταντινούπολης μέχρι σήμερα- αντιμετωπίζεται σε μια τεκμηριωμένη μελέτη και ταυτόχρονα αναλύεται σε συνδυασμό με τις ποικίλες μορφές  διαχείρισης,  έκφρασης και χρήσης της.  Αυτό γίνεται  ειδικότερα  μέσα από μνημεία, μουσεία, τέχνες, ανθρωπιστικές επιστήμες, αρχιτεκτονική, μόδα, βιομηχανικό design, έργα τέχνης, ταινίες και φυσικά εκθέσεις σχετικές με τον βυζαντινό πολιτισμό και την εγγενή πολιτική τους ιδεολογία στον κόσμο μας. Από τη σκοπιά αυτή, η έκδοση καλύπτει ένα κενό στη βιβλιογραφία, ενώ στοχεύει να αναδείξει τη σημασία του «παρεξηγημένου» Βυζαντίου μέσω μιας προσέγγισης που βασίζεται στην έρευνα και την ερμηνεία των πρακτικών που συνδέονται με τα μουσεία και τα βυζαντινά μνημεία και την κάθε είδους διαχείρισή τους, καθώς και μεμονωμένες ιδεολογίες που συνδέονται με αυτές τις πρακτικές.

Η Βυζαντινή κληρονομιά

Το ενδιαφέρον για τον βυζαντινό πολιτισμό, σε κάθε επίπεδο, αναλύεται και μελετάται, με αποτέλεσμα να αποκαθίσταται τελικά στο παγκόσμιο πλαίσιο. Παράλληλα, διερευνώνται διεξοδικά οι μουσικολογικές και διαχειριστικές παράμετροι της βυζαντινής κληρονομιάς και των υλικών υπολειμμάτων της, σε συνδυασμό με συγκεκριμένες συγκυρίες της πολιτικής, των γεγονότων, των ανθρώπων και των αποφάσεων που επηρέασαν στην πράξη την ιδεολογικά ταραχώδη προώθηση και αποκατάστασή της.

 

Το περιεχόμενο του βιβλίου

Τα πρώτα τέσσερα τμήματα αφορούν τη μελέτη και ανάλυση της θεωρητικής προσέγγισης του  Βυζαντίου καθώς και την ιδεολογική και πρακτική διαχείριση των υλικών ή ιδεολογικών στοιχείων του σε διεθνές επίπεδο και στην Ελλάδα. Συγκεκριμένα, πραγματεύεται στοιχεία της ιστορικής πορείας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, τις ιδεολογίες και την έμπνευση σε κάθε τομέα και τόπο που αυτές δημιουργούν κατά τη διάρκεια των αιώνων και την επιβίωσή τους στη σύγχρονη θεωρητική και πρακτική διαχείριση. Αναλύεται ακόμα η μουσειολογική-μουσειογραφική  πρακτική εξετάζοντας την οργάνωση περιοδικών εκθέσεων και τη δημιουργία βυζαντινών μουσείων και άλλων σημαντικών συλλογών για τη διαχείριση της βυζαντινής κληρονομιάς στην Ελλάδα, την Ευρώπη και την Αμερική. Σε αυτό το πλαίσιο, διερευνώνται πάνω από 60 περιοδικές  εκθέσεις με θέμα το Βυζάντιο σε ολόκληρο τον κόσμο από το 1859 έως το 2016 υπό το πρίσμα συγκεκριμένων κριτηρίων επιλογής, εφαρμόζοντας μια συνδυαστική  μουσειολογική- μουσειογραφική και πολιτική-ιδεολογική ανάλυση.

Στο τελευταίο μέρος διερευνάται λεπτομερώς η πρακτική διαχείρισης βυζαντινού πολιτιστικού αποθέματος   με την επιλογή ενός σημαντικού παραδείγματος στην Ελλάδα: της Διοικητικής Μονάδας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων στην Κέρκυρα. Η ανάλυση καλύπτει το ιστορικό υπόβαθρο της Κέρκυρας και των Επτανήσων, ως του πρώτου ελληνικού  κράτους από το 1800 έως το 1864 στην Ευρώπη, το διοικητικό  καθεστώς  της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και τις συναφείς παραμέτρους, με τη συμβολή των οποίων αναπτύχθηκαν πρακτικές προώθησης της βυζαντινής κληρονομιάς στην Κέρκυρα τον 20ο αιώνα, με έμφαση στην πλούσια  και αποφασιστική δραστηριότητα κατά την τελευταία δεκαετία του.

Το βιβλίο ολοκληρώνεται με ένα συνθετικό κείμενο, ως επίλογο,  που συνδυάζει τη θεωρητική και πρακτική διαχείριση της  “χρήσης” του Βυζαντίου και της ιδεολογικής του απόδοσης και τελικά αποκαλύπτει τη σημαντική επίδραση του Βυζαντινού πολιτισμού στη σημερινή κουλτούρα και σκέψη.

Η έκδοση

Το βιβλίο (352 σελ.) του κερκυραίου αρχαιολόγου Δρ. Σταμάτη Θ. Χονδρογιάννη (Προϊστάμενος Τμήματος Εκθέσεων, Επικοινωνίας και Εκπαίδευσης, Μουσείο Ασιατικής Τέχνης, Κέρκυρα) εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2017 από το  Κέντρο Βυζαντινών Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Βάση του είναι η  Διδακτορική Διατριβή του συγγραφέα, η οποία εκπονήθηκε, υποστηρίχθηκε και εγκρίθηκε με «άριστα» στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, (αριθμ. Διπλ.: 22, Αριθμ.Πρωτ : 161/ 5 Μαρτίου 2014). Η διδακτορική διατριβή στην ελληνική γλώσσα, βρίσκεται στην ηλεκτρονική δνση  http://hdl.handle.net/10442/hedi/34726 του Εθνικού Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)

 

Γ. Ζούμπος

 

*  *  *

Διαβάστε επίσης...