«Ιστορία του Αγίου Νικήτα Λευκάδας»

Οι καλοκαιρινοί επισκέπτες των νησιών  μας σπάνια ασχολούνται με την ιστορία των τόπων όπου θα περάσουν τις διακοπές  στους. Για αυτούς τα Εφτάνησα αποτελούν κατά κανόνα τον τόπο όπου θα ξεφύγουν για λίγες μέρες από τον πιεστικό ρυθμό της καθημερινότητας στην πατρίδα τους.

Από την άλλη πλευρά, ακόμα και οι ίδιοι οι κάτοικοι, πιεζόμενοι με τη σειρά τους από τον καθημερινό ρυθμό της προσπάθειας για επιβίωση και κέρδος, ελάχιστα ή καθόλου ενδιαφέρονται  για την ιστορία του τόπου τους.

Ο Άγιος Νικήτας Λευκάδας

Στη κοντινή μας Λευκάδα, ένα από τα πιο όμορφα τουριστικά θέρετρα είναι ο Άγιος Νικήτας στη δυτική ακτή, σε απόσταση δεκατριών χιλιομέτρων από την πρωτεύουσα του νησιού.

Είναι το μοναδικό παραλιακό χωριό της δυτικής Λευκάδας και έχει μια σχετικά σύντομη ιστορία ύπαρξης, συγκρινόμενη με τα άλλα γειτονικά ορεινά χωριά της περιοχής.  Δεν υπήρχε το 17ο αιώνα επί Τουρκοκρατίας, ούτε  στα χρόνια της βενετικής  κυριαρχίας, αλλά ούτε στην απογραφή του 1825 εμφανίζεται ως οικισμός.

Όμως αποτελεί χωριό ενταγμένο στο «Δήμο Εξανθείας» της «Επαρχίας Λευκάδος», ο οποίος λειτουργεί από το 1866,  μετά την Ένωση. Έχει προηγηθεί η ίδρυση του γειτονικού χωριού Δρυμώνας,  ΝΑ του Αγίου Νικήτα, οπότε και παρατηρείται αύξηση του πληθυσμού της περιοχής.

Γράφοντας την Ιστορία

Η ιστορία του Αγίου Νικήτα ετοιμάστηκε από το λευκαδίτη Αντώνη Γ. Περδικάρη σε ηλεκτρονική έκδοση (ISBN 978-960-93-9908-1) και ήδη είναι αναρτημένη στο διαδίκτυο (www.academia.edu). Πρόκειται για μια μελέτη 130 σελίδων εμπλουτισμένη με φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, η οποία διαρθρώνεται στα παρακάτω κεφάλαια:

  • Πρόλογος
  • Η περιοχή του Αγίου Νικήτα κατά την αρχαιότητα
  • Μεσαίωνας & Porto Angius
  • Το Χωριό τον 19ο αιώνα
  • Το Χωριό τον 20ο αιώνα
  • Η εκκλησία του Αγίου Νικήτα
  • Επίλογος

Το χωριό

Το χωριό «Άγιος Νικήτας» στη ΒΔ Λευκάδα, ιδρύεται από φτωχούς αγρότες τον 19ο αιώνα, οι οποίοι εκμεταλλεύονται την πάταξη της  πειρατείας από τον Αγγλικό στόλο και την μεγάλη ζήτηση κρασιού από τις Ευρωπαϊκές χώρες. Στις αρχές του 20ου αιώνα αποτελεί ως ένα σημαντικό παραγωγικό, εμπορικό και εξαγωγικό κέντρο της περιοχής. Σταδιακά, από την δεύτερη δεκαετία του αιώνα αυτού, κάτω από την επίδραση σειράς παραγόντων, το χωριό υποβαθμίζεται, απομονώνεται και οι κάτοικοί του βυθίζονται στην ανέχεια, οδηγούμενοι στην εξωτερική και εσωτερική μετανάστευση. Όμως, τις δύο τελευταίες δεκαετίας του 20ου  αιώνα ο Άγιος Νικήτας, εξελίσσεται βαθμιαία σε τουριστικό θέρετρο, με τις ανάλογες συνέπειες στη ζωή και την απασχόληση των κατοίκων της περιοχής.

Το γεφύρι της «Λαγκάδας» και ο κόλπος του Αγ. Νικήτα το 1965

Η εκκλησία του Αγίου Νικήτα

Για την εκκλησία του προστάτη του χωριού επισημαίνει ο συγγραφέας:

«Η εκκλησία του αγίου Νικήτα στη ΒΔ Λευκάδα, ιδρύθηκε από άγνωστους κτήτορες σε ακατοίκητη περιοχή του Νησιού, το πρώτο τέταρτο του 18ου αιώνα επί Ενετοκρατίας. Ο ναός λειτούργησε πάντοτε ως ορθόδοξος και γινόταν χρήση του από τους κατοίκους των γύρω οικισμών, τουλάχιστον από τις αρχές του 19ου αιώνα. Με την ίδρυση του οικισμού του Αγίου Νικήτα την δεκαετία του 1830 και σε συνεννόηση με τον τοπικό μητροπολίτη «Λευκάδος και Αγίας Μαύρας» Ευγένιο Β΄, καταγόμενο από την περιοχή, ο Άγιος ορίζεται ως πολιούχος του νέου οικισμού και ο ιερός ναός μεταφέρεται σε μεγαλύτερο και με ευκολότερη πρόσβαση οικόπεδο, ώστε να εξυπηρετεί πλήρως τους κατοίκους του. Την δεκαετία του 1860, σε συνεννόηση με λογίους μοναχούς του Αγίου Όρους, ο άγιος της περιοχής ταυτίζεται με τον άγιο Νικήτα, αρχιεπίσκοπο Χαλκηδόνος. Πρόκειται για ένα επίσκοπο της περιοχής της Βιθυνίας της Μ. Ασίας, ο οποίος εδιώχθη και πιθανότατα μαρτύρησε την εποχή της εικονομαχίας….»

Ο άγιος Νικήτας στο τέμπλο της ομώνυμης εκκλησίας σε σύγκριση με τον άγιο Σπυρίδωνα, Κερκυραίου αγιογράφου, της ιδίας χρονικής περιόδου.

Ο συγγραφέας

Ο Αντώνης Περδικάρης γεννήθηκε το 1956 στον Άγιο Νικήτα Λευκάδας, καταγόμενος από αγροτική οικογένεια της περιοχής. Σπούδασε Χημεία  στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης  και έκανε διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας. Εργάσθηκε ως Χημικός  στον ιδιωτικό τομέα και ως καθηγητής σε ελληνικά δημόσια σχολεία στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Διετέλεσε Σχολάρχης της Πατριαρχικής Σχολής του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και Σχολικός Σύμβουλος Ιονίων Νήσων, με έδρα την Κέρκυρα, υπεύθυνος για την διδασκαλία των Φυσικών Επιστημών. Αποχώρησε από την υπηρεσία το 2015 και έκτοτε ασχολείται  έντονα με την τοπική ιστορία του χώρου καταγωγής του. Έχει δημοσιεύσει  μελέτες σε  βιβλία και επιστημονικά περιοδικά.

 

Γιώργος Ζούμπος

(Όπως δημοσιεύτηκε στη «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», 17/08/2018)

 

* * *

Διαβάστε επίσης...