«Το καπνεργοστάσιο για μισό περίπου αιώνα επεξεργαζόταν τον καπνό και παρήγαγε τσιγάρα για τους κερκυραίους και όχι μόνο, καπνιστές»
«Η βιομηχανική Ιστορία της Κέρκυρας», Β’ τόμος
Η Κέρκυρα, μετά την Ένωση παρουσιάζει σημαντική βιομηχανική ανάπτυξη, ενώ παράλληλα είναι ένα από τα πλέον σημαντικά λιμάνια της χώρας. Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους η σημασία του λιμανιού μειώνεται και η κρίση του 1929 επηρεάζει αρνητικά τη λειτουργία των τοπικών βιομηχανιών και βιοτεχνιών. Στα μεταπολεμικά χρόνια η οικονομική κατάσταση μεταβάλλεται πλέον αρνητικά και όλες σχεδόν οι βιομηχανίες κλείνουν ή μεταφέρονται στην Αθήνα.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ενδιαφέρον για την ιστορία της βιομηχανίας του νησιού μας και υπάρχουν εργασίες αναρτημένες στο διαδίκτυο, ενώ ελάχιστες είναι δημοσιευμένες.
Ο Φάνης Κυπριώτης και ο Μπάμπης Μωραΐτης είναι εκπαιδευτικοί που ασχολούνται συστηματικά με την τοπική βιομηχανική ιστορία». Ο τόμος «Η Βιομηχανική Ιστορία της Κέρκυρας – Α΄ τόμος- Τα καμίνια» που κυκλοφόρησε το 2016, αποτελεί το προοίμιο μια σειράς με την ιστορία των διαφόρων κλάδων της τοπικής βιομηχανίας και της βιοτεχνίας.
Ήδη οι συγγραφείς κυκλοφόρησαν το Β΄ τόμο της σειράς με θέμα «Η ιστορία του καπνού, του τσιγάρου και το καπνεργοστάσιο της Κέρκυρας»
Άγνοια για την ύπαρξη
Οι συγγραφείς επισημαίνουν στον πρόλογο ότι: «Βασικός λόγος που µας ώθησε στο να ασχοληθούµε µε το Καπνεργοστάσιο (Καπνοκοπτήριο) της Κέρκυρας, είναι που οι περισσότεροι Κερκυραίοι, αγνοούσαµε την ύπαρξή του. Το Καπνεργοστάσιο για µισό περίπου αιώνα επεξεργαζόταν τον καπνό και παρήγαγε τσιγάρα για τους κερκυραίους, και όχι µόνο, καπνιστές. Η λειτουργία του διακόπηκε λίγο µετά το τέλος του Β’ Παγκοσµίου Πολέµου, εγκλωβίστηκε ανάµεσα σε πρόχειρες αισθητικά και αρχιτεκτονικά πολυκατοικίες, πέφτοντατ; θύµα της άναρχης ανοικοδόµησης και της ευκαιριακής αντιπαροχής.
Θεωρήσαµε ότι είναι απόλυτα αναγκαίο να κάνουµε µία ιστορική αναδροµή σχετικά µε τον καπνό και το τσιγάρο, καθώς και στις µεγάλες καπνοβιοµηχανίες που υπάρχουν ακόµα ή που χάθηκαν στην πορεία του χρόνου .
Δέκα περίπου επιχειρήσεις αναφέροονται διαχρονικά να δραστηριοποιούνται στην παραγωγή και διάθεση τσιγάρων και προϊόντων καπνού, από την Χ. Ρούµπος και Σια, το 1870, µέχρι τις νεότερες των Γ. Νικηφόρου, Δ. Ι Νικηφόρου, Δ Μηνιάτη, Ν. Γρίµµα, Σπ. Γρίµµα, Σπίνουλα, Προβατά, Κασφίκη, Ζερβόπουλου, Σ. Μποζίκη κ.α., που εντάσσονται κι αυτές στις εκατοντάδες επιχειρήσεις, που από τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα µέχρι και τα µέσα του 20ου, παρήγαγαν τσιγάρα για όλη την ελληνική επικράτεια, αλλά και για χώρες του εξωτερικού. Οι επιχειρήσεις αυτές άντεξαν µέχρι και τη δεκαετία του 1950 για να µείνουν αργότερα λιγότερες από δέκα σε όλη τη χώρα.
Πληροφορίες για την Ελληνική Καπνοβιοµηχανία, που εκτός της ελληνικής επικράτειας δραστηριοποιήθηκε και στο εξωτερικό, πήραµε από το εξαιρετικό λεύκωµα του Ε.Λ.ΙΑ. µε τίτλο «Η Ιστορία του Ελληνικού Τσιγάρου». Θαυµάσια συλλεκτική εργασία, `όπως µας έχει συνηθίσει άλλωστε το Ε.Λ.ΙΑ. µε τις εκδόσεις του, η οποία παρουσιάζει µεταξύ άλλων την ιστορία και την πορεία του ελληνικού τσιγάρου από τα τέλη του 19ου αιώνα µέχρι σήµερα . Ένα λεύκωµα, που µπορούν να το χαρούν καπνιστές, µη καπνιστές αλλά και αντικαπνιστές .»
Εργαζόμενοι και ιδιοκτήτες της καπνοβιομηχανίας «Γ. Νικηφόρος και ΣΙΑ» κατά τη γερμανική κατοχή. Διακρίνεται ο γερμανός αξιωματικός που είχε την ευθύνη του επιταγμένου εργοστασίου
Περιεχόμενα
Η μελέτη εκτείνεται σε ογδόντα πέντε σελίδες συμβάλλοντας να γίνει γνωστό ένα άγνωστο κομμάτι της τοπικής – και όχι μόνο – ιστορίας. Περιλαμβάνει τα παρακάτω κεφάλαια μετά από έναν κατατοπιστικό πρόλογο και εισαγωγή:
- Πρόλογος
- Εισαγωγή
- Ο καπνός και το τσιγάρο
- Ιστορίες και Μύθοι για τον Καπνό
- Το Φυτό Καπνός
- Ο Καπνός στην Ευρώπη
- Ο Καπνός στην Οθωμανική Αυτοκρατορία
- Ο Καπνός στην Ελλάδα
- Τα Καπνομάγαζα και η εξέλιξη του Καπνεμπορίου
- Το Καπνεργατικό Κίνημα
- Η Ιστορία του Τσιγάρου
- Οι καπνεργάτες «υποδέχονται» τις τσιγαρομηχανές
- Το Τσιγαρόχαρτο
- Το Πακέτο του Τσιγάρου
- Τσιγάρο και Υγεία
- Η Εθελουσία Έξοδος του 1955
- Οι Γνωστότερες Καπνοβιομηχανίες της Ελλάδας
- Θ.Δ. Γεωργιάδης Α.Ε
- Καρέλια Α.Ε
- Κεράνης Α.Ε
- Αδελφοί Κωνσταντίνου ΟΕ
- Αδελφοί Ν. Ματσάγγου
- Παπαστράτος Α.Β.Ε.Σ.
- ΣΕΚΑΠ Α.Ε
- Συρρικνώνεται η ελληνική καπνοβιομηχανία
- Το Καπνεργοστάσιο της Κέρκυρας
- Η Καλλιέργεια του καπνού στην Κέρκυρα
- Το Καπνεργοστάσιο
- Η Καπνοβιομηχανία «Δ. Μηνιάτη»
- Η Καπνοβιομηχανία «Σ. Μποζίκη»
- Η Καπνοβιομηχανία «Γ. Ν ικηφόρος και Σια»
- Η Καπνοβιομηχανία «Αδελφοί Προβατά»
- Οι άλλες Καπνοβιομηχανίες
Η μελέτη κλείνει με εκτεταμένες επεξηγηματικές σημειώσεις και βιβλιογραφία.
Γιώργος Ζούμπος
* * *
Leave A Comment