Το νησί του Βίδο

Βίδο ονομάζεται το καταπράσινο νησάκι που βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πόλης της Κέρκυρας. Απέχει περίπου ένα μίλι απ΄ το παλιό λιμάνι αλλά είναι στενά δεμένο με την ιστορία αυτού του τόπου. Με έκταση 530 στρέμματα το νησί του Βίδο αποτελεί ένα μικρό φυσικό παράδεισο, μια όαση περιβαλλοντικής ισορροπίας που τα τελευταία χρόνια συγκεντρώνει το ενδιαφέρον όχι μόνο των Κερκυραίων αλλά και των χιλιάδων επισκεπτών που περνούν από την Κέρκυρα.

Το αρχικό όνομα του νησιού, όπως μας το παραδίδει ο Θουκυδίδης, ήταν Πτυχία, δεν συμμερίζονται όμως όλοι οι ιστορικοί την άποψη ότι το Βίδο ταυτίζεται με την ανώνυμη, παρακείμενη στο Ηραίον νησίδα που το 425 π.Χ. ο Αθηναίος Ευρυμέδων περιόρισε τους ηττηθέντες αρχηγούς των Κερκυραίων ολιγαρχικών.

Αλλά και άλλοι αρχαίοι συγγραφείς αναφέρονται στη νήσο Πτυχία, όπως ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος στη Γεωγραφία του και ο Στέφανος ο Βυζάντιος που την περιλαμβάνει στο μεγάλο Γεωγραφικό λεξικό του με τίτλο Εθνικά.

Περίπου το 80 μ.Χ. στο νησί του Βίδο κτίζεται η πρώτη Χριστιανική εκκλησία από τους Απόστολους στην Κέρκυρα Αγίους Ιάσωνα και Σωσίπατρο, οι οποίοι την αφιερώνουν στον πρωτομάρτυρα Άγιο Στέφανο. Οι Άγιοι Ιάσωνας και Σωσίπατρος με ορμητήριο το Βίδο και την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου εκχριστιανίζουν τους Κερκυραίους υφιστάμενοι τους διωγμούς του Κερκιλλίνου (άρχοντα της Κέρκυρας). Ο δεσμοφύλακάς τους Αντώνιος, που ασπάστηκε τον χριστιανισμό, είναι ο πρώτος χριστιανός μάρτυρας στην Κέρκυρα. Το σώμα του ενταφιάστηκε μέσα στο ναό του Αγίου Στεφάνου.

Για πάρα πολλά χρόνια το νησί ονομαζόταν Νησί του Αγίου Στεφάνου. Αυτό προκύπτει και από το Ανδηγαυικό Δίπλωμα του Καρόλου του Γ΄ το 1332 μ.Χ. που αναφέρει ότι παραχωρείται το νησί μεταξύ των φέουδων μνημονευόμενο ως «Insula Santi Stephani».

Έκτοτε η ιδιοκτησία του παραχωρείται σε πλούσιες οικογένειες και αποτελεί κυρίως θερινό θέρετρο και πλούσιο κυνηγότοπο.

Το 1383 μ.Χ. κύριος του νησιού είναι ο Θεόδωρος Σκαλίτης μετά το θάνατο του οποίου το νησί παραχωρείται από τους Βενετούς στον Ενετό ευγενή Πιέτρο Μαλιπιέρο και εκ κληρονομιάς στον γιό του Guido Malipiero. Αυτό στάθηκε αφορμή να αλλάξει και πάλι η ονομασία του νησιού και να αποκαλείται «Νησί του Μαλιπιέρου» ή «Νησί του Κουίντο». Όμως οι Κερκυραίοι από παραφθορά ή από επιθυμία να εξελληνίσουν το όνομα, το άλλαξαν και το πρόφεραν «Νησί του Βίδο», ονομασία που επικράτησε κατά τη νεότερη εποχή παρότι μετά τον Κουίντο Μαλιπιέρο ιδιοκτήτρια έγινε η οικογένεια Πιέρρη-Χαλικιόπουλου.

Το Βίδο τότε ήταν διάσπαρτο από πλούσιους αμπελώνες και πυκνούς ελαιώνες σε σημείο που από μακριά φαινόταν «πυκνότατο δάσος εν μέσω των κυμάτων».

Τα χρόνια περνούν αλλά ο τουρκικός κίνδυνος καραδοκεί. Το 1537 μ.Χ. οι Τούρκοι με τον Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα πολιορκούν την Κέρκυρα. Διαπιστώνουν ότι το Βίδο είναι το καταλληλότερο σημείο για να στήσουν ένα πυροβόλο 50 λίτρων, το οποίο μέσα σε τρεις μέρες έβαλε μόνο 19 φορές κατά του Παλαιού Φρουρίου και μόνο 5 βολές βρήκαν στόχο. Η επιχείρηση είχε μεγάλη αποτυχία όπως και η όλη πολιορκία της Κέρκυρας, όμως ανέδειξε τη στρατηγική σημασία που θα είχε στο μέλλον το νησί του Βίδο για την άμυνα της πόλης.

Κατά τη διάρκεια της Ενετοκρατίας η Γαληνοτάτη δεν έδειξε ενδιαφέρον για την κατασκευή οχυρωματικών έργων στο νησί. Αυτό τουλάχιστον φαίνεται στους χάρτες και στους πίνακες αυτής της περιόδου που δεν απεικονίζεται τίποτε άλλο εκτός από πυκνή βλάστηση. Όμως ο στρατηγός Σχούλεμπουργκ κατά την Τουρκική πολιορκία του 1716 διαπίστωσε την αναγκαιότητα οχυρώσεων στο νησί του Βίδο που αν το κυρίευε ο εχθρός μπορούσε με ευκολία να βομβαρδίσει το Παλαιό Φρούριο, την πόλη και το λιμάνι. Έτσι το 1727 αποφάσισε να κατασκευάσει μια συνεχή γραμμή οχυρωματικών έργων τριγύρω από το νησί και ένα μεγάλο οχυρό στο δυτικότερο σημείο του. Το πρόγραμμα δεν εκτελέστηκε ποτέ εκτός από ένα εξαγωνικό οχυρό στη βορειοδυτική πλευρά, που αργότερα ονομάστηκε Οχυρό Σχούλεμπουργκ.

Εκείνοι που ασχολήθηκαν συστηματικά με τις οχυρώσεις στο νησί του Βίδο ήταν οι Γάλλοι Δημοκρατικοί όταν μετά τη συνθήκη του Campo Formio κατέλαβαν την Κέρκυρα. Εξαιτίας της ομορφιάς και της γαλήνης που βασίλευε στο νησί το ονομάζουν Ile de la Paix (Νησί της Ειρήνης).

Ο Στρατηγός Chabot αντιλαμβανόμενος τη στρατηγική θέση του Βίδο παρόλες τις ελλείψεις έμψυχου υλικού και χρημάτων τοποθέτησε 450 στρατιώτες και 40 κανόνια στο νησί υπό τις διαταγές του Στρατηγού Piveron. Αυτός αποψιλώνει το νησί από κάθε μορφής βλάστηση για στρατιωτικούς λόγους και κατεδαφίζει την εκκλησία του Αγίου Στεφάνου, οι εικόνες της οποίας παραδίδονται στην ιδιοκτήτρια οικογένεια Πιέρρη, που τις διέσωσε μέχρι σήμερα στην εκκλησία της στους Κουραμάδες. Σε μικρό χρονικό διάστημα ένα μικρό λιμάνι είχε κατασκευαστεί πίσω από το οχυρό Σχούλεμπουργκ, το οποίο πλέον χρησιμοποιούταν σαν στρατηγείο και τοποθέτησαν πάνω στο οχυρό μια συστοιχία πυροβόλων και μια συστοιχία όλμων. Επίσης στα ευαίσθητα σημεία του νησιού κατασκευάστηκαν 3 νέα ημισελινοειδή οχυρώματα. Δύο ισχυρά οχυρά επρόκειτο να κατασκευαστούν κατά μήκος της κορυφογραμμής ανατολής-δύσης, αλλά προτού ολοκληρωθεί αυτή η κατασκευή η Κέρκυρα ήταν πάλι υπό πολιορκία. Οι Ρωσσοτούρκοι αυτή τη φορά ήθελαν να διώξουν τις Ναπολεόντειες δυνάμεις από την Κέρκυρα.

Δέκα Ρωσικά πλοία-γραμμής, τέσσερις φρεγάτες, κορβέτες και τριάντα τουρκικά πλοία πολιόρκησαν την Κέρκυρα υπό τη διοίκηση του Ναυάρχου Θεόδωρου Ουσακώφ. Οι Γάλλοι αμύνονται σθεναρά για τέσσερις μήνες. Το νησί του Βίδο ήταν το μόνο που εφοδίαζε τους κατοίκους της πόλης, λαθραία τα βράδια, με ορισμένα είδη διατροφής. Το Βίδο με τη συνεργασία του γαλλικού πολεμικού πλοίου Γενναίος, του μόνου που επιχειρεί κατά του στόλου των επιτιθέμενων με επιτυχία, ελέγχει και διαφυλάσσει τη βόρεια πλευρά του Παλιού και Νέου Φρουρίου. Όταν το πολεμικό Γενναίος παίρνει εντολή να πλεύσει για Ανκόνα προς αναζήτηση ενισχύσεων, που ποτέ δεν φάνηκαν, το Βίδο χάνει τον συνεργάτη και φύλακά του. Οι Ρωσοτούρκοι αντιλαμβάνονται την αδυναμία άμυνας του νησιού, το οποίο θεωρήθηκε το «κλειδί της Κέρκυρας», και τα 800 κανόνια του στόλου τους στρέφονται κατά των πενιχρών οχυρώσεων του Βίδο. Η επίθεση αρχίζει το πρωί της 18ης Φεβρουαρίου 1799. Ο Ναύαρχος Ουσακώφ επιβαίνοντας στη Ναυαρχίδα του «Άγιος Παύλος» συντονίζει τις κινήσεις του στόλου και δίνει παράδειγμα τόλμης όταν πλέοντας κοντά στην ακτή εξακοντίζει οβίδες και μύδρους και από τις δύο πλευρές του πλοίου του πλήττοντας και τις δύο γαλλικές πυροβολαρχίες ταυτόχρονα. Το Βίδο σείεται από τους κανονιοβολισμούς και την κατάλληλη στιγμή δίνεται το σύνθημα να αρχίσει η απόβαση αγήματος 2.159 στρατιωτών στους τρεις προκαθορισμένους ορμίσκους. Μετά από τρίωρη μάχη κάμπτεται η αντίσταση της εξαντλημένης γαλλικής φρουράς και το νησί πέφτει στους Ρωσοτούρκους. Όσο και να προσπάθησαν οι Ρώσοι να προστατέψουν τους αιχμαλώτους, οι Τούρκοι τους κατάσφαξαν, μόνο 50 Γάλλοι σώθηκαν, γέμισε το Βίδο αποκεφαλισμένα πτώματα. Μετά την πτώση του Βίδο ο Στρατηγός Chabot, αντιλαμβανόμενος τη δύσκολη θέση του, συμφώνησε σε μια έντιμη παράδοση και αναχώρησε με τις εναπομείνασες δυνάμεις του από την Κέρκυρα.

Οι Γάλλοι όμως επέστρεψαν στην Κέρκυρα επτά χρόνια αργότερα μετά την Συνθήκη του Tilsit το 1807, και ο Στρατηγός Donzelot βρήκε στο Βίδο εννέα παράκτια τηλεβολεία που είχαν κατασκευάσει οι Ρώσοι, ορισμένα σε θέσεις παλαιότερων γαλλικών όπως δείχνουν οι χάρτες της εποχής.

Τούτη τη φορά οι Γάλλοι δεν ήθελαν να πιαστούν στον ύπνο και ξεκίνησαν ένα μεγάλο έργο κατασκευής οχυρώσεων σε όλη την πόλη της Κέρκυρας όπως και στο νησί του Βίδο.

Ο ίδιος ο Μ. Ναπολέων επιμελήθηκε του αμυντικού σχεδιασμού και στον Στρατηγό Guillaume-Henri Dufour ανατέθηκε η εκτέλεσή του. Στο νησί του Βίδο κατασκευάστηκαν τρία πανίσχυρα οχυρά. Το πρώτο, στην δυτική πλευρά της κορυφογραμμής, ονομάστηκε Redoute Napoleon, θεωρήθηκε η τελευταία γραμμή αμύνης του νησιού και συνδέθηκε υπογείως με ένα άλλο οχυρό στην ανατολική πλευρά της κορυφογραμμής με την ονομασία Redoute Signal. Το παλιότερο Οχυρό Σχούλεμπουργκ στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού επισκευάζεται, επεκτείνεται και επαναχρησιμοποιείται. Μπροστά από την αμυντική αυτή γραμμή κατασκευάζεται ημικυκλικό πυροβολείο με το όνομα Redoute Berthie καθώς επίσης στο δυτικότερο άκρο του νησιού άλλο πυροβολείο με το όνομα Redoute de West. Τριγύρω από το νησί κατασκευάζονται πολλά μικρότερα παράκτια πυροβολεία.

Με τέτοια απαράμιλλη οχύρωση οι Γάλλοι ένιωθαν ασφαλείς στην Κέρκυρα παρότι τα υπόλοιπα νησιά ένα-ένα έπεφταν στα χέρια των Άγγλων. Η σειρά της Κέρκυρας δεν άργησε να έλθει και μετά την ήττα του Ναπολέοντα στο Βατερλό το 1814 η σημαία των Άγγλων κυμάτισε στα φρούρια και τις οχυρώσεις του νησιού χωρίς να πέσει ούτε μια ντουφεκιά, χωρίς ποτέ να δοκιμαστεί το αμυντικό σύστημα που κατασκεύασαν οι Γάλλοι Αυτοκρατορικοί. Η Αγγλική Προστασία επισημοποιήθηκε με την Συνθήκη των Παρισίων.

Η άφιξη των Άγγλων στην Κέρκυρα βρίσκει το νησί του Βίδο επαρκώς οχυρωμένο αλλά οι Άγγλοι έχουν άλλες προθέσεις. Στα σχέδιά τους είναι να καταστήσουν την Κέρκυρα απροσμάχητη ώστε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντά τους. Το σχέδιο αυτό θα γίνει πραγματικότητα με την εκ νέου οχύρωση του νησιού Βίδο, που ήταν το κλειδί για την άμυνας της πόλης, σύμφωνα με τις νέες μεθόδους της επιστήμης και της οχυρωματικής τέχνης.

Στην Κέρκυρα η Μεγάλη Βρετανία δαπανά το αστρονομικό ποσό του 1.395.957 λιρών στερλινών για το σύνολο των νέων οχυρώσεων, προκαλώντας την αντίδραση του Δούκα του Wellington, ο οποίος θεώρησε ότι στην Κέρκυρα «οι οχυρώσεις δεν κατασκευάστηκαν με πέτρες, αλλά με χρυσά τάλληρα».

Στο Βίδο σχεδόν όλες οι γαλλικές οχυρώσεις κατεδαφίζονται. Στα ερείπια του Ναού του Αγίου Στεφάνου αποκαλύπτεται ψηφιδωτό δάπεδο κάτω από το οποίο βρέθηκαν αρχαία χάλκινα σκεύη, που χρησίμευαν στη λατρεία των εθνικών και αποδεικνύουν ότι ο ναός του Αγίου Στεφάνου είχε κτιστεί στα ερείπια άλλου αρχαιότερου ναού.

Οι νέες οχυρώσεις άρχισαν τις 14 Ιανουαρίου 1824 σε σχέδια του υπολοχαγού J.W. Worsley και επρόκειτο να είναι ριζοσπαστικές για την εποχή. Όλα τα οχυρωματικά έργα εκτελέστηκαν με άκρα μυστικότητα αντίθετα με την πρακτική άλλων Μεγάλων Δυνάμεων που περηφανεύονταν και διαφήμιζαν τα οχυρωματικά τους έργα και προσκαλούσαν μηχανικούς άλλων χωρών στα εργοτάξιά τους. Οι νέες οχυρώσεις της Κέρκυρας δεν έπρεπε να απεικονιστούν σε πίνακες ή χαρακτικά και στις ελάχιστες περιπτώσεις που απεικονίστηκαν αυτό έγινε κατά τρόπο παραπλανητικό.

Τρία νέα οχυρά μεγάλης πρωτοτυπίας και σπουδαιότητας κατασκευάστηκαν στη θέση των τριών παλαιότερων γαλλικών. Στο ανατολικό άκρο της κορυφογραμμής στη θέση του Redoute Signal κατασκευάστηκε ένα τεράστιο και πανίσχυρο οχυρωματικό έργο με το όνομα Οχυρό Γεώργιος, προς τιμήν του Βασιλιά της Αγγλίας εκείνης της εποχής Γεωργίου Δ΄. Στο άλλο άκρο της κορυφογραμμής το Redoute Napoleon αντικαταστάθηκε από το ημισελινοειδές Οχυρό Wellington προς τιμή του Δούκα του Wellington νικητή στη μάχη του Βατερλό και υπουργό πολέμου της Αγγλίας εκείνη την εποχή. Το παλιό Οχυρό Σχούλεμπουργκ ανακαινίστηκε και προστέθηκε ένας νέος πύργος τύπου Martello με τέσσερα κανόνια στην κορυφή του. Επίσης κατασκευάστηκε μια πυργωτή προέκταση του Οχυρού Γεώργιος προς νότο με έξι πυροβόλα για προστασία του μικρού όρμου που επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί σαν λιμάνι ανεφοδιασμού για το νησί του Βίδο. Οι υπόλοιπες οχυρές θέσεις των Γάλλων περιμετρικά του νησιού διατηρήθηκαν, βελτιώθηκαν, επαναχρησιμοποιήθηκαν και ορισμένες νέες προστέθηκαν.

Σχεδιασμένο σε σχήμα βεντάλιας με πενταγωνική κάτοψη, το Οχυρό Γεώργιος ήταν ένα καταπληκτικό έργο, προάγγελος μια νέας γενιάς οχυρών που ονομάστηκαν πολυγωνικά οχυρά και επρόκειτο να γίνουν η προτίμηση των Βρετανών και άλλων Ευρωπαίων στρατιωτικών μηχανικών και αρχιτεκτόνων μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα. Κατασκευασμένο με τα τελειότερα υλικά και τεχνικά μέσα της εποχής θεωρήθηκε απόρθητο και απρόσβλητο. Στις επάλξεις του υπήρχαν 19 πυροβόλα στραμμένα προς τη θάλασσα. Ήταν περιτριγυρισμένο από πλατιά τάφρο με κάθετους δεξιά και αριστερά τοίχους μέσα στους οποίους υπήρχαν στοές και γαλαρίες με πολυάριθμες πολεμίστρες για οπλίτες που θα μπορούσαν να ρίξουν καταιγιστικά πυρά σε όποιος εχθρό τολμούσε να επιχειρήσει στην τάφρο. Ένα άλλο σημαντικό χαρακτηριστικό του Οχυρού Γεώργιος ήταν η ενσωμάτωση στο κεντρικό σημείο του ενός ακρόπυργου (keep), που ήταν ένα πανίσχυρο οχυρό μέσα στο οχυρό, απρόσβλητο από οβίδες, η τελευταία γραμμή αμύνης, στις επάλξεις του οποίου υπήρχαν βαριά πυροβόλα έτοιμα να πλήξουν τον εχθρό πάνω από το υπόλοιπο οχυρό μέσα στη θάλασσα. Ένας σκεπαστός διάδρομος συνέδεε το Οχυρό Γεώργιος με την Ημισέληνο Wellington και σε όλα τα οχυρά είχαν κατασκευαστεί δεξαμενές νερού μεγάλου κυβισμού ώστε να είναι αυτάρκη σε πόσιμο νερό σε περίοδο πολιορκίας. Επίσης διέθεταν αποθηκευτικούς χώρους, στρατιωτικούς κοιτώνες, πυριτιδαποθήκες και όλα όσα απαιτούσε ο στρατωνισμός της εποχής.

Το αμυντικό σύστημα του Βίδο δεν χρειάστηκε να τεθεί ποτέ σε δοκιμασία εχθρικής εισβολής. Εξυπηρέτησε τα βρετανικά γεωστρατηγικά συμφέροντα ενεργώντας αποτρεπτικά και γι΄ αυτόν τον λόγο, σύμφωνα με τη συνθήκη του Λονδίνου το 1863, οι οχυρώσεις του Βίδο μαζί με τις υπόλοιπες της Κέρκυρας έπρεπε να κατεδαφιστούν προκειμένου να γίνει η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα. Η Κέρκυρα θα ανακηρυχθεί ανοχύρωτη πόλη ώστε καμιά άλλη Μεγάλη Δύναμη να μην μπορεί να τη διεκδικήσει.

Έτσι ο Ταγματάρχης de Vere του Βασιλικού Μηχανικού εκτελώντας τις διαταγές του Στρατηγού John Fox Burgoyne, Γενικού Επιθεωρητή Οχυρώσεων της Μεγάλης Βρετανίας και του Υπουργείου Εξωτερικών της Αγγλίας, κατεδαφίζει όλα τα οχυρωματικά έργα στο νησί του Βίδο και μόνο μετά από μεγάλη πίεση του Χ. Τρικούπη σώθηκαν το Παλαιό και Νέο Φρούριο της πόλης. Βαμβακοπυρίτιδα, ηλεκτρικές εκκενώσεις και υπόγεια ανοίγματα κοντά στις οχυρώσεις ολοκλήρωσαν μια καταστροφή που οι Κερκυραίοι από την απέναντι ακτή γίνονταν μάρτυρες της κατεδάφισης των μνημείων τους, χωρίς να μπορούν να παρέμβουν, βροντοφωνάζοντας όμως μετά από κάθε ανατίναξη «ΖΗΤΩ Η ΕΝΩΣΗ». Την ώρα που η Ελληνική σημαία υψωνόταν στην Κέρκυρα 50 αγγλικά μεταγωγικά πλοία μετέφεραν 70.000 τόνους πυροβόλα και άλλα πολεμοφόδια στη Μάλτα και σε άλλους προορισμούς.

Έκτοτε δεν επιχειρήθηκε να κατασκευαστούν οχυρώσεις στο νησί. Σήμερα σε πολλά σημεία του νησιού είναι εμφανή τα αποτελέσματα των ανατινάξεων και τόνοι χώματος υπάρχουν εκεί που βρισκόταν τα οχυρά. Το Οχυρό Γεώργιος σχεδόν ισοπεδώθηκε από τις ανατινάξεις και μόνο σε ένα σημείο του το τείχους του οχυρού σώζεται σε ύψος αρκετό ώστε να μπορέσει ο επισκέπτης να φανταστεί το μεγαλείο του παρελθόντος. Ευδιάκριτα είναι επίσης και πολλά σημεία του Οχυρού Wellington στο δυτικότερο άκρο του οποίου έχει απομείνει ο κάθετος τοίχος της τάφρου. Τα εξωτερικά τείχη του Οχυρού Σχούλεμπουργκ σώζονται σε κάποιο βαθμό όμως στο κέντρο του οχυρού που υπήρχε πύργος τύπου Martello δεν έχουν απομείνει παρά μόνο συντρίμμια. Πρόσφατα στο Οχυρό Σχούλεμπουργκ αποκαλύφθηκε μια υπόγεια δίοδος που οδηγεί σε δύο γαλαρίες με «δίστομες» πολεμίστρες, που διασώθηκαν σαν από θαύμα από τις ανατινάξεις. Μερικοί τάφοι Γάλλων και Άγγλων στρατιωτών, ξεχασμένοι μέσα στην πυκνή βλάστηση, φέρνουν στη μνήμη στιγμές από τα περασμένα. Πολλές από τις υδατοδεξαμενές των οχυρών, που δεν καταστραφήκαν, διατηρούνται σε πολλή καλή κατάσταση και χρησιμοποιούνται ιδιαίτερα του θερινούς μήνες, όπως επίσης σε σχετικά καλή κατάσταση διατηρούνται και οι γνωστές «κανονιέρες», παράκτιο τηλεβολείο στο δυτικό άκρο του νησιού απομεινάρι της περιμετρικής οχύρωσης που έκαναν οι Άγγλοι. Οι παλιοί στάβλοι σήμερα έχουν συντηρηθεί και χρησιμοποιούνται ως εστιατόριο.

Η ζωή ξαναγύρισε στο νησί του Βίδο το 1898 όταν ιδρύεται εκεί κρατικός γεωργικός σταθμός και η δυτική ακτή του δενδροφυτεύεται με πεύκα. Το 1912 νοικιάστηκε σε τρεις επιχειρηματίες οι οποίοι έφτιαξαν οργανωμένα λουτρά και κέντρο αναψυχής στις δύο αμμουδιές του νησιού με πολλή επιτυχία, αλλά η έκρηξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου τερμάτισε τις όποιες φιλοδοξίες τους.

Τον Δεκέμβριο του 1916 φθάνουν στην Κέρκυρα 130.000 Σέρβοι στρατιώτες μετά την ήττα που υπέστησαν από τους Αυστριακούς και βρίσκουν καταφύγιο στο νησί του Βίδο ανάμεσα στα χαλάσματα των αγγλικών οχυρών. Οι κακουχίες, οι ασθένειες και οι κακές συνθήκες υγιεινής αποδεκάτισαν 30.000 Σέρβους μετατρέποντας το νησί σε ένα μεγάλο νεκροταφείο. Χρόνια αργότερα (1936) δόθηκε άδεια στη Γιουγκοσλαβική κυβέρνηση και έχτισαν στην ανατολική πλευρά του νησιού το Σέρβικο Μαυσωλείο (μνημείο και νεκροταφείο των Σέρβων στρατιωτών). Έκτοτε έρχονται κάθε χρόνο για προσκύνημα και τέλεση μνημόσυνου οι επιζήσαντες εκείνης της περιόδου.

Από το 1918 έως το 1925 το Βίδο γίνεται παράρτημα των εγκληματικών φυλακών Κέρκυρας, ενώ το 1925 ιδρύθηκαν αγροτικές φυλακές.

Το 1929 στα θεμέλια του παλιού καταστραμμένου από τους Άγγλους ναού του Αγίου Στεφάνου ο τότε μητροπολίτης Κέρκυρας και κατόπιν Οικουμενικός Πατριάρχης Αθηναγόρας οικοδόμησε νέο ναό τον οποίο όμως κατεδάφισαν στις 10 Οκτωβρίου 1944 οι Γερμανοί όταν αποχωρούσαν από την Κέρκυρα. Απομεινάρι αυτής της εποχής είναι το παράκτιο τηλεβολείο από μπετόν στο δυτικό άκρο του νησιού Βίδο γνωστό σήμερα ως «κανονιέρες», που είχαν κατασκευάσει οι Γερμανοί για την φύλαξη του λιμανιού της Κέρκυρας.

Κατά το διάστημα της κατοχής του ΄40 οι φυλακές του νησιού χρησιμοποιήθηκαν από τους κατακτητές ως δεσμωτήρια και στον εμφύλιο πόλεμο ως χώρος κράτησης πολιτικών κρατουμένων. Εμφανή είναι ακόμη τα κελιά απομόνωσης στο κάθετο τείχος του Οχυρού Wellington. Από το 1948 έως το 1976 στο νησί λειτούργησε σωφρονιστικό κατάστημα ανηλίκων και αμέσως μετά περιέρχεται στη δικαιοδοσία του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (Ε.Ο.Τ.)

Το 1985 παραχωρείται στον Δήμο Κερκυραίων ο οποίος μέχρι σήμερα έχει τη μέριμνα για τη φύλαξη, τη συντήρηση και την ανάπτυξή του.

Οι φωνές που ακούγονται σήμερα στο Βίδο δεν είναι οι απελπισμένες κραυγές των στρατιωτών και οι κλαγγές των όπλων.

Οι χαρούμενες και ζωηρές φωνές που ακούγονται είναι των παιδιών. Των μικρών φίλων του νησιού που χαίρονται παίζοντας στον καθαρό αέρα, τον ήλιο και τη θάλασσα. Είναι οι Κερκυραίοι μαθητές και πρόσκοποι, αλλά και παιδιά από την υπόλοιπη Ελλάδα και την πρώην Γιουγκοσλαβία που ο Δήμος Κερκυραίων κάθε χρόνο φιλοξενεί.

Το Βίδο διάγει την ειρηνική του περίοδο και οι επεμβάσεις που έχει δεχθεί είναι τα πολλά έργα που εκτελούνται στο νησί. Από τις πρώτες επεμβάσεις του Δήμου και της Αναπτυξιακής του Επιχείρησης (Α.Ν.Ε.Δ.Κ.) ήταν η αποκατάσταση του ναού του Αγίου Στεφάνου και ακολούθησε η δημιουργία διεθνούς κατασκηνωτικού κέντρου με σύγχρονες υποδομές. Αναπαλαιώθηκαν οι παλιοί στάβλοι, όπως αναφέρθηκε, που λειτουργούν ως εστιατόριο-αναψυκτήριο και οι παλιές αποθήκες λειτουργούν ως γραφείο του Υπευθύνου το Βίδο. Βελτιώθηκαν οι δρόμοι και όπου ήταν εφικτό συντηρήθηκαν τα απομεινάρια των οχυρών. Παραχωρήθηκε χώρος κατασκήνωσης στους προσκόπους της Κέρκυρας και οι δύο πλαζ του νησιού οργανώθηκαν ώστε να υποδεχτούν τους Κερκυραίους και όλους τους επισκέπτες του νησιού, οι οποίοι καθημερινά έρχονται για να απολαύσουν την καθαρή θάλασσα σε τόσο μικρή απόσταση από την πόλη.

Τους θερινούς μήνες υπάρχει ειδικά ναυλωμένο βενζινόπλοιο που εκτελεί πολύ συχνά δρομολόγια για το νησί, προκειμένου ξένοι και ντόπιοι να απολαύσουν τις ομορφιές και τη θάλασσα σε τούτη τη γραφική γωνιά της Κέρκυρας, που αποτελεί ένα μικρό επίγειο παράδεισο, ένα σπάνιο στολίδι ανάμεσα στα πολλά κοσμήματα της Κέρκυρας.