Η εκκλησία της Αγίας Μαρίας του Κρίνου (Santa Maria del Giglio ή όπως ονομάζεται λαϊκά Santa Maria Zobenigo) -10ος αι.- βρίσκεται στην πόλη της Βενετίας, στην κεντρική συνοικία του Αγίου Μάρκου και στα δυτικά της ομώνυμης πλατείας.

Όταν το 1689 πέθανε ο Βενετός ναύαρχος Antonio Barbaro, άφησε γραπτές οδηγίες καθώς και το ποσό των 30.000 δουκάτων για την δημιουργία μιας ιδιαίτερης πρόσοψης στην συγκεκριμένη εκκλησία. Η υπέροχη πρόσοψη μπαρόκ από τις πρώτες κιόλας μέρες τράβηξε όχι μόνο την προσοχή αλλά και την αποστροφή των ευσεβών Βενετών, αφού όπως αποδείκτηκε τα θέματα που την στόλιζαν δεν παρουσίαζαν κανένα θρησκευτικό στοιχείο αλλά είχαν σαν μοναδικό σκοπό την προβολή της οικογένειας Barbaro. Η σχεδίαση της πρόσοψης είναι έργο του αρχιτέκτονα Giuseppe Sardi.

Η ζωή και η καριέρα του Antonio Barbaro ήταν πολυτάραχη. Το 1656 πήρε μέρος σε μια επίθεση εναντίων των Τούρκων στην Τένεδο, κατά την οποία η Τούρκοι έχασαν 84 πλοία. Αν και πολέμησε γενναία επιπλήχθηκε για την απείθαρχη συμπεριφορά του. Το 1661 κλήθηκε στην Βενετία για να απολογηθεί με την κατηγορία της ανυποταξίας, ενώ το 1666 στάλθηκε από την Γαληνοτάτη στην Κρήτη σαν Γενικός Προβλεπτής για να υποστηρίξει τις τοπικές δυνάμεις κατά την πολιορκία του Ηρακλείου, όπου και ήταν υπεύθυνος για τις οχυρώσεις της πόλης. Ωστόσο τον επόμενο χρόνο επέστρεψε στην Βενετία με περαιτέρω κατηγορίες να πλανιόνται πάνω από το κεφάλι του. Παρά το γεγονός αυτό, το 1669 ονομάστηκε Γενικός Προβλεπτής της Δαλματίας και Αλβανίας και το 1672 της Πάντοβας. Ύστερα από μια καταστροφική περίοδο σαν πρεσβευτής στην Ρώμη (1675-1679), ανακλήθηκε οριστικά στην Βενετία όπου και πέθανε τον επόμενο χρόνο. Η πολυτάραχη καριέρα του τον έκανε να συγκρουστεί με μερικές από τις πιο ισχυρές και σημαντικές οικογένειες της Βενετίας και ίσως η ανάγκη που ένιωθε για να δικαιολογήσει τις πράξεις του, για να δοξάσει τον εαυτό του αλλά και για να υπερηφανευτεί μπροστά στους εχθρούς του, να κρύβεται πίσω από αυτή την ασυνήθιστη αρχιτεκτονική παραγγελία.

A – Antonio Barbaro

B – Giovani Maria Barbaro

C – Marino Barbaro

D – Francesco Barbaro

E – Carlo Barbaro

1 – ΖΑΝΤΑΡ

2 – ΧΑΝΔΑΚΑΣ

3 – ΠΑΝΤΟΒΑ

4 – ΡΩΜΗ

5 – ΚΕΡΚΥΡΑ

6 – ΣΠΛΙΤ

Κέρκυρα

Ο γλύπτης (Tommaso Rues) έπρεπε να λύσει μια σειρά προβλημάτων. Οι κύριες οχυρώσεις του Παλαιού Φρουρίου αναπαρασταίνονται επίπεδες ενώ οι δύο βράχοι, που αποτελούσαν τις πιο παλιές οχυρώσεις φέρονται ανυψωμένοι, ο ένας πίσω από τον άλλον. Διακρίνονται καθαρά η ένυδρη και η άνυδρη τάφρος, οι δύο προμαχώνες καθώς και τα κτίσματα στο εσωτερικό του Φρουρίου. Η θέα είναι από τον βορρά. Τα έργα του Νέου Φρουρίου φαίνονται στριμωγμένα στην κάτω δεξιά γωνία, όπου και κυματιζει η σημαία του Αγ. Μάρκου. Προχωρώντας προς τα πάνω ξεχωρίζουμε τον προμαχώνα Σαραντάρη, την ημισέληνο Γριμάνι και το ύψωμα με την ορθογώνια πλατφόρμα του Αγ. Αθανασίου. To ανάγλυφο σχέδιο τελειώνει με ένα μέρος του προμαχώνα Ραϊμόντι. Ωστόσο ή έλλειψη χώρου περιορίζει κατά πολύ την αναπαράσταση των νοτιότερων αμυντικών έργων. Στο κέντρο του σχεδίου φαίνεται καθαρά ο ανοιχτός χώρος της Σπιανάδας με την loggia των ευγενών και έναν ανεμόμυλο. Στο μπόργκο διακρίνονται δύο εκκλησίες, αριστερά ο San Giacomo (Ντόμος) και πιο δεξιά και χαμηλότερα η Annunziata. Μια τρίτη εκκλησία που διακρίνεται πιο κάτω, στα αριστερά, είναι η εκκλησία του Αγ. Σπυρίδωνα. Στην κάτω αριστερά γωνία φαίνονται δύο γαλεάτσες, μια να πλέει και μια στο λιμάνι με διπλωμένα πανιά.
Οι οχυρώσεις της Κέρκυρας που έχουν μείνει μέχρι τις μέρες μας είναι από τις καλύτερα διατηρημένες και από τις πιο εντυπωσιακές της Ανατολικής Μεσογείου.

Η πρόσοψη της εκκλησίας, μαζί με αυτή της εκκλησίας του Προφήτη Μωυσή, χαρακτηρίστηκε από τον John Ruskin «εκδηλώσεις αυθάδη αθεϊσμού, έχοντας αυτές αφιερωθεί στην εξύμνηση των δύο οικογενειών και όχι στο Θεό».

* * *